HDMI 2.1 – co oferuje nowy standard?

Poradniki Eksperta

Rozwój cyfrowych standardów zapisu obrazu w wysokiej rozdzielczości sprawił, że urządzenia domowe potrzebowały nowego złącza do transmisji danych. Miało być łatwe w obsłudze, wyposażone w zabezpieczania sygnału oraz rozwojowe, aby kolejne generacje umożliwiały wprowadzanie nowych funkcji. Dziś HDMI 2.1 w telewizorach jest standardem, a o niegdyś popularnych eurozłączach czy wtykach component mało kto pamięta. Przyjrzymy się zatem, jakie możliwości oferuje ta technologia.

Początkowo, standard HDMI 1.0 zapewniał przepustowość na poziomie 4,95 Gbit/s, oferując 24-bitową głębię kolorów i transmisję ośmiokanałowego dźwięku przestrzennego. W kolejnych wersjach, takich jak HDMI 1.1 i 1.2, dodano obsługę formatów audio DVD-Audio oraz Super Audio CD. Obraz mógł być transmitowany w rozdzielczości 1920 x 1200 pikseli z odświeżaniem 60 Hz.

Następnie nadszedł czas na HDMI 1.3, który zwiększył przepustowość do 10,2 Gbit/s. To pozwoliło na obsługę głębi koloru do 48 bitów. Uzyskano również rozdzielczość aż 2560 x 1600 pikseli z odświeżaniem 75 Hz przy 24-bitowej głębi kolorystycznej. Wprowadzono także zgodność z formatami dźwięku przestrzennego w wysokiej rozdzielczości, takimi jak Dolby TrueHD i DTS-HD Master Audio, oraz zaktualizowaną listę poleceń CEC.

Wprowadzenie HDMI 1.4 było istotną zmianą, mimo że przepustowość pozostała taka sama. Ten standard umożliwił transmisję w rozdzielczości 3840 x 2160 pikseli z odświeżaniem 30 Hz przy 24-bitowej głębi kolorystycznej. Dodatkowo pojawiła się możliwość transmisji sygnału 3D, a także zintegrowane zostały kanały Ethernet i ARC (Audio Return Channel). ARC pozwalał na zwrotną transmisję sygnału audio, w tym skompresowanego dźwięku 5.1, co znacząco ułatwiło obsługę urządzeń takich jak soundbary czy amplitunery.

4 499,99 zł	Cena przed kodem
4 199,99 zł	Najniższa cena

12 499,00 zł	Cena przed kodem
11 990,00 zł	Najniższa cena

Gruntowne zmiany zainicjowało wprowadzenie technologii HDMI 2.0, dlatego warto mu poświecić oddzielny akapit. Nowa wersja złącza była niezbędna do popularyzacji formatu Ultra HD, który stał się standardem wraz z pojawieniem się odbiorników 4K. Przepustowość transmisji danych wzrosła do 18 Gbit/s. To pozwoliło na dostarczenie do telewizora sygnału o rozdzielczości 3840 x 2160 pikseli z 24 bitową głębią kolorów.

Płynność obrazu znacznie wzrosła dzięki HDMI 2.0. Częstotliwość odświeżania wynosi 60 Hz dla formatu 4K. Dzięki temu do odbiornika mogłeś podłączyć np. zewnętrzne dekodery obsługujące 4K, czy np. konsole do gier jak Xbox One X oraz PlayStation 4 Pro. Aby zrobić pełen użytek z formatu Ultra HD, nie mogło oczywiście zabraknąć obsługi dynamicznego efektu HDR. Dzięki niemu gry czy filmy na nowych odbiornikach prezentują się naprawdę wyjątkowo.

W pojedynku HDMI 2.0 vs 2.1 wygrywa nowszy standard. Zawiera on wiele udogodnień, a docenią je w szczególności gracze. Podstawową różnicą jest ponowne zwiększenie przepustowości portu HDMI. Co to oznacza? Szybkość transmisji danych wzrosła do 48 Gbit/s. Dlatego możliwa jest natywna obsługa rozdzielczości 3840 x 2160 ze 120 Hz częstotliwością odświeżania.

To znacznie poprawia wyrazistość filmów oraz gier, które od teraz zyskują wyjątkową płynność i mniejsze opóźnienia sygnału wejściowego. Poza tym wprowadzono jeszcze obsługę formatu kompresji DSC (Display Stream Compression). Jeśli z niego skorzystasz, to istnieje możliwość uzyskania rozdzielczości 7680 x 4320 pikseli ze 120 Hz częstotliwością odświeżania. Poniżej przedstawiamy kolejne funkcje, jakie oferuje standard HDMI 2.1.

Kolejną zaletą HDMI 2.1 jest wprowadzenie technologii VRR (Variable Refresh Rate), czyli zmiennej częstotliwości odświeżania. Dzięki niej częstotliwość odświeżania obrazu jest automatycznie dostosowywana do liczby klatek na sekundę dostarczanych przez źródło sygnału np. konsolę do gier lub kartę graficzną. To właśnie w grach VRR daje największe korzyści. Eliminuje on bowiem takie błędy obrazu jak rozrywanie klatek czy ich przycinanie (tzw. tearing i stuttering). To ogromna zaleta, ponieważ w grach, gdzie obraz jest ciągle renderowany, zmienność liczby klatek animacji VRR poprawia płynność wyświetlanych treści i zwiększa komfort gry.

Standard HDMI 2.1 posiada również funkcję ALLM (Auto Low Latency Mode), czyli automatyczny tryb niskiego opóźnienia. To kolejne rozwiązanie dedykowane graczom. Dzięki niemu telewizor automatycznie wykrywa podłączoną konsolę i aktywuje tryb gry. Przy ALLM znacznie zmniejsza się przede wszystkim input lag. Oznacza to, że efekty Twoich akcji wykonanych np. padem będą szybciej widoczne na ekranie. Ma to szczególne znaczenie podczas gry w sieci. Najlepsze telewizory do gier mają input lag na poziomie kilku milisekund.

Wraz z HDMI 2.1 zaprezentowano również technologię QFT (Quick Frame Transport), czyli szybką transmisję klatek. Dzięki niej każda generowana w czasie rzeczywistym klatka obrazu jest transportowana z większą szybkością. To sprawia, że możliwe jest zredukowanie opóźnień w przesyłaniu obrazu do minimum, a skutki Twoich działań są widoczne na ekranie praktycznie natychmiast.

Ostatnią ze znaczących innowacji w HDMI 2.1 jest wprowadzenie protokołu eARC (Enhanced Audio Return Channel), czyli ulepszonego kanału zwrotnego audio. Umożliwia on transmisję sygnału audio, np. z telewizora do soundbara. Od ARC różni się przede wszystkim zwiększeniem przepustowości z 1 Mbit na s do nawet 37 Mbit na s. To sprawia, że wspiera transmisję nieskompresowanego dźwięku wielokanałowego w formatach 5.1 oraz 7.1. Dodatkowo jest kompatybilny z wysokiej jakości standardami dźwięku obiektowego 192 kHz na 24 bit, czyli Dolby Atmos oraz DTS:X. Do korzystania ze standardu eARC niezbędny jest przewód HDMI high-speed z kanałem Ethernet.

Na rynku znajdziesz również telewizory, które wyposażono w okrojoną wersję portu HDMI 2.1. Przede wszystkim są to nowe odbiorniki mające matryce o częstotliwości odświeżania 60 Hz (czyli te przystępniejsze cenowo). Z tego względu nie potrzebują one pełnej przepustowości, ponieważ i tak nie są w stanie wyświetlać obrazu 4K z częstotliwością odświeżania 120 Hz.

Nie oznacza to jednak, że nie mogą zrobić użytku z pozostałych, przydatnych rozwiązań. Dlatego nawet w przypadku telewizora 60 Hz warto zdecydować się na model z HDMI 2.1 i obsługą takich funkcji jak eARC, czy ALLM. Co więcej, niektóre wyświetlacze są również zgodne z VRR, działającym oczywiście w zakresie ograniczonym do 60 Hz.

Jak widać, HDMI 2.1 przynosi korzyści przede wszystkim dla graczy. Dlatego to właśnie urządzenia gamingowe są najczęściej wyposażone w prezentowany standard. Z dobrodziejstw HDMI 2.1 skorzystają użytkownicy konsoli PlayStation 5. Jest ono również dostępne w Xboxach Series SX.

Oczywiście nowoczesne telewizory świetnie nadają się również do gier „pecetowych” dlatego HDMI 2.1 znajdziesz także w nowoczesnych kartach graficznych. Technologia ta jest dostępna w modelach Intel ARC, NVIDIA GeForce RTX 3000 oraz 4000, a także AMD Radeon RX 6000 i 7000. Oczywiście również wysokiej klasy laptopy gamingowe są wyposażone w wyjście HDMI 2.1.

Wybierając kabel HDMI 2.0 bądź 2.1 uwzględnij przede wszystkim jego docelowe zastosowanie. Jeśli podłączasz takie urządzenia jak np. odtwarzacze Blu-ray Ultra HD, dekoder czy przystawkę smart TV, to wystarczy Ci HDMI 2.0. Ile Hz potrzebuje taki sprzęt? Zazwyczaj parametry transmisji zamykają się w rozdzielczości 4K z odświeżaniem 60 Hz. Ze względu na dość wąskie zastosowanie, kabel HDMI 2.1 często będzie dołączony do zestawu z urządzeniem, np. konsolą.

Mogą się jednak zdarzyć sytuacje, w których będziesz musiał dokupić dodatkowy przewód, np. ze względu na jego zbyt małą długość. Pamiętaj o tym, aby wybrać kabel HDMI dobrej jakości. Co to oznacza? Przede wszystkim musi być w pełni kompatybilny z formatem danego sprzętu, a więc oferować pełną przepustowość, w tym możliwość transmisji w standardzie 8K.

Ważna jest także solidna konstrukcja, zwłaszcza przy większych długościach. Zastosowanie wielowarstwowego ekranowania zabezpiecza przewód przed zakłóceniami. Dzięki temu transmisja i sygnał będą stabilne. Dokładne parametry kabla znajdziesz w opisie produktu lub na opakowaniu.