Kaseta a wolnobieg - czym się różnią?

W tym rozwiązaniu nie mamy możliwości hamowania, gdy kręcimy pedałami do tyłu, jak to jest w rowerach z ostrym kołem czy przerzutkami umieszczonymi w piaście. Kaseta i wolnobieg to części wyglądające prawie tak samo i służą temu samemu, ale ich budowa znacznie się od siebie różni. Pierwszym rozwiązaniem był wolnobieg, który z racji braku możliwości rozbudowy o kolejne tryby ustąpił miejsca kasecie. Z tego powodu, że wolnobieg jest starszą, już nie rozwijaną konstrukcją, stosowany jest w najtańszych grupach przerzutek, a tym samym trafia do budżetowych rowerów. Kaseta to rozwiązanie nowsze, stale rozwijane, dlatego znajdziemy je również w rowerach z najwyższej półki. Ale czy to znaczy, że jest lepszym rozwiązaniem? Wobec tego kaseta a wolnobieg – w co lepiej zainwestować podczas rozważania modernizacji lub zakupu roweru?

Jest to mechanizm zapadkowy, pozwalający na przeniesienie napędu. To dzięki niemu pedałowaniem wprowadzamy rower w ruch, a gdy przestaniemy pedałować, rower nie wyhamowuje od razu, a porusza się wcześniej przekazaną mu siłą rozpędu. To wtedy właśnie do naszych uszu dochodzi charakterystyczne dla rowerów z przerzutkami terkotanie z tylnego koła. Bez tego mechanizmu w rowerze nie byłoby możliwe zaprzestanie pedałowania. Ruch roweru wymuszałby ciągłe pedałowanie jak jest to w rowerach z tak zwanym „ostrym kołem”, gdzie tylna zębatka jest na sztywno połączona z kołem i zawsze obraca się razem z nim. Próba zaprzestania pedałowania w takim systemie powoduje zatrzymanie roweru. Wolnobieg to wspomniany mechanizm, połączony z zębatką lub zestawem zębatek, które przykręcone są do piasty tylnego koła.

Kaseta to zupełnie inne rozwiązanie. Jest to zestaw zębatek, które nasunięte są na bębenek przymocowany do piasty koła. W tym rozwiązaniu to w bębenku znajduje się mechanizm zapadkowy, czyli wolnobieg. Zębatki złożone w kasetę, nasunięte na bębenek, w całości zablokowane są przed zsunięciem za pomocą pierścienia mocującego. W najnowszych rozwiązaniach pierścień mocujący może stanowić ostatnia, najmniejsza zębatka. Kasety mają od ośmiu zębatek wzwyż, co odróżnia je od wolnobiegu. W ich przypadku jednak ilość zębatek na ośmiu się kończy.

Podsumowując powyższe porównanie - kaseta a wolnobieg: kaseta to zestaw tarcz, które nasuwamy na bębenek, wolnobieg natomiast oprócz tarcz dodatkowo zawiera zintegrowany mechanizm zapadkowy.

Rowery w naszej ofercie:

Zacznijmy od tego, że wolnobieg i kaseta nie są rozwiązaniami kompatybilnymi. W rowerze, w którym mamy zamontowany wolnobieg, nie zamontujemy kasety i odwrotnie. Owszem, po kilku modernizacjach roweru będzie to możliwe, ale wiąże się to ze zmianami w budowie pojazdu i dość dużymi kosztami. Jest to co najmniej zmiana piasty lub całego koła. Tak jak było już wcześniej wspomniane, wolnobieg nakręcamy na piastę, natomiast kasetę nasuwamy na bębenek, który do piasty jest przymocowany. Tak więc jak widzimy, pomimo pełnienia tej samej funkcji w rowerze, ich budowa znacznie się różni.

Sprawdź również: Wymiana kasety w rowerze - jak prawidłowo wymienić?

Rozwój wolnobiegu można powiedzieć, że się zatrzymał, natomiast kasety - na dobre się rozwija. Wzorując się na produktach marki Shimano – wolnobiegi nie występują z większą liczbą zębatek niż 7. Daje to mniejszą możliwość wyboru odpowiedniego biegu w czasie jazdy do akurat pokonywanej trasy, ale też brak możliwości jazdy z większymi prędkościami. Najmniejsza zębatka stosowana w wolnobiegach posiada aż 14 zębów. W przypadku kaset w najnowszych grupach prezentowanych przez Shimano mamy nawet 12 zębatek, a najmniejsza ma jedynie 10 zębów. Zdecydowanie przekłada się to na możliwość uzyskania większych prędkości, ale także lepszy dobór odpowiedniego biegu w czasie jazdy. Dzięki rozwojowi kaset – zakres stosowanych trybów jest tak duży, że w przypadku rowerów górskich można zrezygnować z przedniej przerzutki i zastosować korbę z jednym blatem, co ma duży wpływ na wagę roweru, tak ważną dla zawodników startujących w zawodach, walczących o każdą sekundę. Podczas gdy w wolnobiegu zakres wspomnianych maksymalnie 7 zębatek wynosi od 14 do 28, maksymalnie do 34 zębów, w przypadku kaset mamy do dyspozycji 12 zębatek o rozpiętości od 10 do 51 zębów.

Dlatego też na rynku rowerów można zauważyć podział, że wolnobiegi stosowane są praktycznie tylko w rowerach budżetowych, natomiast kasety w rowerach nieco mniej ekonomicznych finansowo, aż do tych używanych przez zawodowców. Różnice zauważymy również w materiałach stosowanych przy budowie jednych i drugich. Do wytworzenia zębatek w wolnobiegach używana jest praktycznie tylko stal, stąd ich charakterystyczny, ciemnobrązowy kolor, natomiast do produkcji kaset - lżejsze materiały, takie jak aluminium, a nawet tytan, a dominującym kolorem jest srebrny bądź grafitowy. Mechanizm stosowany w kasecie i bębenku uznawany jest też za bardziej niezawodny i sztywniejszy, głównie za sprawą zastosowanych w bębenku dodatkowych łożysk.

Również wymiana kasety jest łatwiejsza, choć do jej przeprowadzenia potrzebne są dwa klucze. Jeden - to specjalny, do odkręcenia pierścienia mocującego wielowypust, który przyda nam się również do odkręcenia m.in tarcz montowanych w systemie centerlock, a drugi - bacik, czyli krótki fragment łańcucha do blokowania kasety podczas jej odkręcania. W przypadku wolnobiegu wystarczy jeden specjalny klucz. Niestety, ponieważ wolnobieg jest podczas jazdy cały czas dokręcany, to do jego odkręcania trzeba użyć dużo siły lub zastosować rurkę przedłużającą klucz w celu uzyskania większej dźwigni.

Dla osób, które nie potrafią rozróżnić na oko, które z rozwiązań zastosowane jest w ich rowerze, podpowiedzią będzie, że w przypadku produktów marki Shimano wolnobieg posiada oznaczenia rozpoczynające się od liter MF natomiast kaseta - CS.

Powrót