Wymiana igły w gramofonie – krok po kroku

Poradniki Eksperta

Gramofony stały się ponownie niezwykle popularne wśród miłośników muzyki. Stanowią przy tym jeden z największych trendów sprzedażowych w segmencie hi-fi. Nie ma w tym nic dziwnego, biorąc pod uwagę, że jest to niejako powrót do korzeni prawdziwego brzmienia, które zniknęło wraz z pojawieniem się cyfrowych nośników danych, jak płyty CD. Dlatego też głównym argumentem posiadaczy gramofonów jest właśnie zupełnie inna jakość odtwarzanego dźwięku, która dodaje całemu aktowi więcej uczucia i stylu. Retro korzenie tego niepozornego urządzenia wspaniale wpisują się w cały proces odsłuchu nie mniej leciwych płyt winylowych. Jest jednak jedna przeszkoda, która prędzej czy później pojawi się na drodze każdego użytkownika gramofonu, a jest nią wymiana igły. W naszym krótkim poradniku krok po kroku podpowiemy wam, jak wymienić igłę w gramofonie.

Podstawową wiedzą, którą w bardzo szybkim czasie po dokonaniu zakupu gramofonu przyswaja każdy, jest zasada działania tego urządzenia. Jednym z najważniejszych elementów gramofonu jest jego igła, która odpowiada za jakość odtwarzanego dźwięku. Zasada jej działania jest banalnie prosta i sprowadza się do przesuwania się po wyżłobieniach w płycie winylowej, co wprowadza igłę w drgania, które potem przekształcane są na dźwięk. Nietrudno zatem domyślić się, że taki element mechaniczny poddany ciężkiej pracy, z czasem będzie się zużywać i prędzej czy później będzie trzeba go wymienić.

Kiedy i jak wymieć igłę w gramofonie? Na to pytanie najlepiej odpowiedzieć po dokładnych oględzinach, zarówno wzrokowych, jak i słuchowych, naszego gramofonu. Zużyta igła bardzo szybko da o sobie znać, poprzez spadającą jakość odtwarzanej muzyki. Jest to pierwsza, ale bardzo czytelna wskazówka, że nadchodzi jej kres i musimy pomyśleć o wymianie. Nie ma co tutaj zwlekać, bo odłożenie tej procedury w czasie może doprowadzić do fizycznych uszkodzeń naszych płyt winylowych, a w tym przypadku nie będziemy mieli możliwości naprawienia tych uszkodzeń. Jak zatem się do tego zabrać? Na czym polega wymiana igły w gramofonie?

Igły gramofonowe możemy podzielić na dwa rodzaje: piezoelektryczne i tzw. Moving Magnet. W przypadku pierwszego rodzaju ich lata świetności są już dawno za nimi. W dzisiejszych czasach praktycznie się ich nie spotyka, głównie przez powstanie drugiego rodzaju igieł (MM), które są obecne w praktycznie wszystkich dzisiejszych modelach gramofonów dostępnych na rynku. Jeśli nawet zdarzy się Wam trafić na igłę piezoelektryczną, nie musicie się bać, procedura jej wymiany jest aktualnie niemalże identyczna jak z igłami typu MM. Cały proces wymaga od nas wyłącznie spokoju i delikatności, nie ma się co spieszyć, bo nerwowe szarpnięcie może być opłakane w skutkach. Z drugiej strony, nie powinniśmy też zbytnio się obawiać wymiany igły, bo nie taki wilk straszny, jak go malują. Wymiana nie powinna zająć więcej niż kilka-kilkanaście minut. Trzeba jednak mieć na uwadze, że nie we wszystkich modelach gramofonów będziemy w stanie samodzielnie dokonać wymiany igły. Jeśli posiadamy igłę typu Moving Coil (MC), wówczas jedynym sposobem na jej wymianę będzie udanie się do profesjonalnego serwisu. Nie próbujcie tego robić sami w domu, może to się skończyć trwałym uszkodzeniem sprzętu.

Na samym początku musimy zlokalizować tzw. headshell, który następnie usuniemy. Znajduje się on tuż nad igłą i w większości modeli jego demontaż sprowadza się do odkręcenia nie więcej niż dwóch śrubek. Jest to jedyny moment, w którym powinniśmy użyć jakichkolwiek narzędzi, w szczególności tych ostrych. Proces wymiany nie wymaga ich stosowania, w zupełności da się to zrobić przy użyciu wyłącznie własnych palców. Należy o tym pamiętać, ponieważ niecierpliwi mogą poczuć pokusę pomocy sobie przy użyciu np. małego śrubokręta, co może skutkować nieodwracalnymi uszkodzeniami w mechanizmie igły.

Metoda wymiany igły w gramofonie różni się w zależności od tego, jaki posiadamy model, kto jest jego producentem, ale tak naprawdę sprowadza się to do tej samej czynności. Po usunięciu headshella, naszym oczom ukaże się wkładka, w której znajduje się igła gramofonu. Najlepszym i najwygodniejszym rozwiązaniem jest jej wyjęcie z ramienia urządzenia, co znacznie ułatwi nam usunięcie igły. W tym momencie należy zwrócić uwagę, czy nasza igła posiada specjalny ochronny daszek, jeśli tak – należy go opuścić, co ułatwi nam jej chwycenie i usunięcie. Mając zatem w rękach wspomnianą wkładkę należy chwycić igłę i delikatnie ją pociągnąć tak, jak byśmy chcieli ją wysunąć z wkładki. W zależności od modelu, który posiadamy, mechanizm trzymający igłę pozwoli nam na szybkie i płynne jej usunięcie, lub będzie stawiać trochę oporu. Nie należy się jednak spieszyć i zniechęcać, część ta została zaprojektowana w taki sposób, aby oddać nam prędzej, czy później igłę.

Po usunięciu igły z wkładki, zamontowanie nowej wygląda niemalże analogicznie, z kilkoma małymi różnicami, o których należy zawsze pamiętać. O tyle, o ile procedury te nie są szczególnie istotne podczas usuwania zużytej igły, o tyle w przypadku nowej, którą mamy zamiar zamontować, są kluczowe dla jej poprawnego działania. Nigdy nie należy dotykać palcami, czy czymkolwiek innym przedmiotami igły, aby nie uszkodzić diamentowego czubka. To on jest odpowiedzialny za jakość dźwięku i każde mechaniczne uszkodzenie, może obniżyć jego wydajność. Igły nie należy również chwytać w inny sposób, jak tylko po jej bokach. Niektóre modele posiadają specjalny ochronny daszek, który ma zapobiegać właśnie nieumiejętnemu chwytaniu elementu igły. Jeśli nasza nowa igła posiada takowy, najlepiej ustawić go do pozycji w dół, w ten sposób zapewnimy igle jej niezbędną ochronę podczas procedury montażu. Wsuwamy delikatnie i powoli igłę w nakładkę. Po tej czynności montujemy wkładkę z powrotem w ramieniu i zakładamy headshell. Jeśli wszystko wykonaliśmy dokładnie w opisany przez nas sposób, wymiana igły w gramofonie stała się faktem i od tej chwili na powrót możemy cieszyć się wysoką jakością odtwarzanej muzyki.

Po usunięciu igły z wkładki, zamontowanie nowej wygląda niemalże analogicznie, z kilkoma małymi różnicami, o których należy zawsze pamiętać. O tyle, o ile procedury te nie są szczególnie istotne podczas usuwania zużytej igły, o tyle w przypadku nowej, którą mamy zamiar zamontować, są kluczowe dla jej poprawnego działania. Nigdy nie należy dotykać palcami, czy czymkolwiek innym końcówki igły, aby nie uszkodzić diamentowego czubka. To on jest odpowiedzialny za jakość dźwięku i każde mechaniczne uszkodzenie, może obniżyć jego wydajność. Igły nie należy również chwytać w inny sposób, jak tylko po jej bokach. Niektóre modele posiadają specjalny ochronny daszek, który ma zapobiegać właśnie nieumiejętnemu chwytaniu elementu igły. Jeśli nasza nowa igła posiada takowy, najlepiej ustawić go do pozycji w dół, w ten sposób zapewnimy igle jej niezbędną ochronę podczas procedury montażu. Wsuwamy delikatnie i powoli igłę w nakładkę. Po tej czynności montujemy wkładkę z powrotem w ramieniu i zakładamy headshell. Jeśli wszystko wykonaliśmy dokładnie w opisany przez nas sposób, wymiana igły w gramofonie stała się faktem i od tej chwili na powrót możemy cieszyć się wysoką jakością odtwarzanej muzyki.