Poradniki Eksperta

Zdaniem eksperta

Jaki czujnik dymu wybrać?

 2023-07-28 

Dom jest miejscem, w którym powinniśmy przede wszystkim czuć się bezpiecznie. Z tego powodu zwłaszcza mieszkańcy domów jednorodzinnych często montują w nich systemy antywłamaniowe oraz systemy monitoringu w obejściu. Niekiedy zapominają jednak, że zagrożenia zewnętrzne to tylko część okoliczności, których powinniśmy się wystrzegać. Kiedy zawodzi system grzewczy lub któryś z kluczowych elementów wyposażenia domu, warto, aby poinformowała nas o tym zamontowana uprzednio czujka dymu.

Po co montować w domu czujnik dymu?

Podstawowym zadaniem czujnika dymu jest ostrzeganie o wybuchu pożaru, a także przekroczeniu normy stężenia szkodliwych substancji w powietrzu. Najważniejszą i zarazem najbardziej niebezpieczną z tych substancji jest tlenek węgla, czyli czad. To bezwonny i bezbarwny gaz, który stanowi substancję silnie trującą dla ludzi oraz zwierząt. Tlenek węgla powstaje w wyniku spalania paliw kopalnych lub ropy naftowej, m.in. w procesie ogrzewania domu węglem kamiennym. Długotrwały kontakt z tą substancją może skutkować śmiercią, a pierwszymi niepokojącymi objawami zatrucia czadem są bóle i zawroty głowy, wymioty oraz utrata przytomności. Czujniki czadu i dymu najczęściej występują w połączeniu. Jaki czujnik dymu wybrać? Przed zakupem warto wiedzieć, że tego typu urządzenia mają niewielkie rozmiary i są zazwyczaj montowane na suficie. W chwili, gdy zostaje wykryte zagrożenie, czujnik czadu daje o tym znać, uruchamiając alarm dźwiękowy. W nowszych wersjach urządzeń tego typu występuje też system wysyłania powiadomień na smartfona.

Czujki dymu zazwyczaj są montowane w domach i lokalach, w których korzysta się m.in. z następujących elementów wyposażenia:

  • piec,
  • kuchenka gazowa,
  • gazowy podgrzewacz wody,
  • kominek,
  • przenośny piecyk gazowy,
  • kocioł na paliwo ciekłe, gazowe lub stałe.

Czujników dymu nie należy mylić z czujnikami dymu papierosowego, które są przeznaczone do monitorowania pomieszczeń zamkniętych, gdzie obowiązuje zakaz palenia. Z tego powodu ich zakup jest polecany właścicielom lokali gastronomicznych lub zarządcom miejsc użyteczności publicznej, takich jak urzędy, szkoły czy szpitale. Czujnik dymu papierosowego jest wyspecjalizowany wyłącznie do tego celu rodzaj urządzenia. Niektóre modele są na tyle czułe, że wykrywają nawet dym pochodzący z papierosów elektronicznych. Często działają za pośrednictwem fotokomórki, która reaguje na zmianę światła w pomieszczeniu. Wszystkie czujniki dymu papierosowego są czujnikami dymu, jednak nie każdy czujnik dymu jest czujnikiem dymu papierosowego.

Jaki czujnik dymu i czadu wybrać?

Urządzenia tego typu występują w wielu wersjach, od jednofunkcyjnych czujników dymu, przez dwufunkcyjne czujniki dymu i czadu oraz czujniki czadu i gazu, aż po czujniki czadu, gazu i dymu 3w1. Jaki czujnik dymu kupić? Dzielą się również na trzy główne grupy, w zależności od zasady działania:

  • czujniki optyczne,
  • jonizacyjne (nazywane też izotopowymi),
  • półprzewodnikowe.

Czujniki optyczne

Optyczne czujniki dymu działają na bazie światła optycznego lub laserowego. Najczęściej wykorzystują zjawiska absorpcji lub dyspersji światła, czyli jego pochłaniania albo rozpraszania. Czujniki absorpcyjne mają wbudowany emiter, który wytwarza promieniowanie podczerwone, kierowane następnie do odbiornika. Gdy wiązka zostaje przerwana jakąś cząsteczką (np. cząsteczką dymu), część światła ulega absorpcji. Wykrycie przez system różnicy pomiędzy promieniowaniem wyemitowanym i odbieranym skutkuje uruchomieniem się alarmu. 


Dyspersyjne czujniki dymu wykorzystują inną właściwość światła. Są skonstruowane w taki sposób, że w warunkach bezpiecznych emitowane promieniowanie w ogóle nie trafia do odbiornika. Dopiero rozproszenie światła, wynikające z natrafienia na cząsteczki dymu, sprawia, że zostaje ono wychwycone przez fotokomórkę. W czujnikach dyspersyjnych starszej generacji instalowano jeden odbiornik, który często reagował przypadkowo, uruchamiając fałszywy alarm. Warto więc zwrócić uwagę na ten szczegół i wybierać nowsze modele, które posiadają już co najmniej dwa odbiorniki światła.

Czujniki jonizacyjne

Zasada działania jonizacyjnych czujników dymu opiera się na wykorzystaniu elementów promieniotwórczych o niskiej aktywności. Takie czujniki sprawdzają się wyjątkowo dobrze przy wykrywaniu cząsteczek dymu o małej średnicy, natomiast nieco gorzej radzą sobie z wykrywaniem dymu składającego się z większych optycznie elementów. Największą skuteczność uzyskują w wykrywaniu szybko rozprzestrzeniających się pożarów płomieniowych. Izotopowe czujniki dymu muszą być poddawane corocznej kontroli technicznej, a także sprawdzane po każdym zdarzeniu typu pożar czy uszkodzenie. 

Czujniki półprzewodnikowe

Czujniki półprzewodnikowe zawierają detektory gazowych produktów spalania. Ich zadaniem jest wykrywanie rozwijającego się pożaru na wczesnym etapie. Zasada działania opiera się na wykorzystaniu właściwości fizycznych metali, którymi są pokryte elementy systemu przeciwpożarowego. W reakcji na kontakt z produktami spalania zmieniają swoje przewodnictwo elektryczne, co prowadzi do uruchomienia alarmu. Takie czujniki dymu są często połączone z systemami automatycznego gaszenia pożaru. Stosunkową nowością są tzw. czujniki zasysające. Ta grupa urządzeń monitoruje jakość powietrza poprzez jego pobieranie i przesyłanie za pomocą systemu przewodów rurowych do specjalnej komory pomiarowej. Tak uzyskane próbki są następnie automatycznie sprawdzane pod kątem obecności cząsteczek dymu. W przypadku wykrycia nieprawidłowości czujnik dymu uruchamia alarm.


Niektóre czujniki dymu są wyposażone w dodatkowe funkcje, takie jak wyświetlacz LCD, który na bieżąco ukazuje aktualne wyniki pomiarów. Inne dodatki, które występują w tego typu urządzeniach, to m.in.:

  • dioda zmieniająca kolor z zielonego na czerwony w przypadku wykrycia dymu,
  • sygnalizator niskiego poziomu naładowania baterii,
  • możliwość połączenia z systemem domowym (np. Z-Wave lub Wi-Fi),
  • opcja wysyłania powiadomień o wykrytym zagrożeniu na telefon,
  • funkcja TEST, przydatna przy pierwszej instalacji lub resecie urządzenia,
  • dizajnerska obudowa, pasująca do danego wnętrza.

Zastanawiając się, jaki czujnik dymu wybrać, należy zwrócić uwagę na jego zakres działania. Są one bardzo różne, od 30 m2, aż po ponad 100 m2 zasięgu. Warto też pamiętać, że najbezpieczniejszą opcją przy wyborze czujnika dymu jest zakup urządzenia z atestem, czyli dokumentem potwierdzającym jego sprawność i niezawodność, a także przydatność w ochronie przeciwpożarowej. 

Powrót

Właściciel serwisu: TERG S.A. Ul. Za Dworcem 1D, 77-400 Złotów; Spółka wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w Sądzie Rejonowym w Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000427063, Kapitał zakładowy: 40 618 750 zł; NIP 767-10-04-218, REGON 570217011; numer rejestrowy BDO: 000135672. Sprzedaż dla firm (B2B): dlabiznesu@me.pl INFOLINIA: 756 756 756