Zdaniem eksperta
W świecie fotografii analogowej, podwójna ekspozycja odnosi się do techniki, w której jedna klatka filmu jest naświetlana dwukrotnie, aby utworzyć nałożony obraz. Technika ta daje bardzo interesujące rezultaty i pozwala fotografowi tworzyć obrazy, które opowiadają historię w wyjątkowy sposób, jakiego nie można osiągnąć za pomocą jednego zdjęcia.
Nie wszystkie aparaty mogą pracować w trybie „podwójna ekspozycja”. Niektóre starsze modele, w pełni manualne, pozwalają na naświetlenie dwa razy tej samej klatki, ale inne aparaty trzeba w tym celu „oszukać”. Przy aparatach automatycznych, w których film samoczynnie nawija się na kolejną klatkę, efekt ten jest trudny do osiągnięcia. Aby uzyskać najlepsze podwójne naświetlenie, zalecane jest użycie czarno-białego lub kolorowego negatywu, ponieważ mają one duży zakres naświetlania, co oznacza, że dobrze radzą sobie z prześwietleniem.
Podwójna ekspozycja dosłownie oznacza to, że klatkę filmu „wystawia” się na światło dwukrotnie. Trzeba więc każde zdjęcie niedoświetlić, zmniejszając ekspozycję o połowę, tak aby podwójnie naświetlone ujęcia, były w pełni naświetlone. Przygotowując się do fotografowania w tej technice trzeba pamiętać, że wszystko co jest białe/jasne, zniszczy informacje, a wszystko co czarne/ciemne, zachowa informacje do następnej ekspozycji. Podobne efekty podwójnej ekspozycji można uzyskać również w ciemni, wykorzystując do tego powiększalnik.
W artykule znajdziesz:
Podwójna ekspozycja – fotografowanie aparatem cyfrowym
W przypadku fotografii cyfrowej, można tworzyć podwójną ekspozycję w aparacie lub za pomocą programów do edycji. W rzeczywistości, można też tworzyć ujęcia z podwójną ekspozycją bezpośrednio ze smartfona.
Wiele współczesnych aparatów cyfrowych ma funkcję wielokrotnej ekspozycji, odtwarzając metodę pracy znaną z czasów fotografii na kliszy. Funkcja „podwójna ekspozycja” pozwala na wykonanie, a następnie automatyczne nałożenie na siebie zdjęć, zrobionych bezpośrednio po sobie. Naświetla się kadry jeden po drugim, a aparat łączy je w jeden plik. Tylko on jest zapisywany na karcie pamięci. Warto w tym miejscu wspomnieć, że aparat, w którym włączona jest ta opcja, sam dobiera parametry ekspozycji, co znacznie ułatwia pracę. Wystarczy skupić się na kreacji obrazu.
Podwójna ekspozycja – cyfrowa ciemnia
Efekty podwójnej lub wielokrotnej ekspozycji, można uzyskać siedząc przed komputerem. Praca w cyfrowej ciemni pozwala na jeszcze większą swobodę w manipulacji poszczególnymi ekspozycjami, łącząc przy tym obrazy wykonane często w bardzo odległych odstępach czasu. Na początku uzyskanie pożądanego wyglądu może wymagać trochę eksperymentów, ale przy odrobinie praktyki, można wypracować własny styl dla zdjęć z podwójną ekspozycją.
Przed zrobieniem czegokolwiek, najlepiej zastanowić się, jaki ma być ostateczny obraz. Warto zwrócić uwagę na to, że często najbardziej fascynujące zdjęcia z podwójną ekspozycją, składają się z portretu i zdjęcia abstrakcyjnego lub krajobrazowego z wieloma interesującymi teksturami.
Zdjęcie bazowe może być wszystkim – portretem, częścią ciała, nieruchomym obiektem, a nawet popularnym miejscem widokowym – o ile ma główny obiekt, dużą ilość świateł i cieni oraz mniej lub neutralne tło, aby łatwiej było je później edytować. Drugie zdjęcie, tworzące warstwę może również zawierać wszystko, od ujęcia miasta z góry, po trawiaste podwórko lub las. Można fotografować pod kątem lub z innej perspektywy.
Teraz trzeba zabrać się do pracy w „ciemni” – przy komputerze. Niezależnie od tego, jakiego programu do edycji obrazu użyjemy, zasady pracy będą podobne. Najpierw trzeba przygotować zdjęcie podstawowe. W tym celu trzeba usunąć pewne niedoskonałości i skazy, takie jak na przykład kurz z matrycy, za pomocą narzędzia „pędzel korygujący”. Przy okazji można skontrolować kadr i przesunąć obiekt tak, aby znajdował się na środku lub poza środkiem, aby postępować zgodnie z zasadą trójpodziału, w zależności od pożądanej kompozycji końcowej. Warto też dostosować jasność i dodać kontrast, aby zoptymalizować obraz do mieszania. Teraz trzeba wyeliminować tło – jeśli było neutralne, nie będzie z tym większego problemu.
Kolej na warstwę obrazu wtórnego. Wystarczy wybrać zdjęcie, rozjaśnić w trybie mieszania i dostosować przezroczystość obrazu. Można też, zamiast używać trybu rozjaśniania, poeksperymentować z trybem przyciemniania. W programach do edycji zdjęć, można dodać kilka dodatkowych warstw, jeśli oczywiście jest to zabieg uzasadniony artystycznie.
Udana podwójna ekspozycja, wymaga odpowiednio dobranych zdjęć oraz kilku innych elementów:
Najważniejsza wiedza, jaką należy dysponować jeszcze zanim dokona się pierwszych prób praktycznych, to umiejętność klasyfikowania scen na nadające się i nienadające się do wykorzystania w podwójnej ekspozycji.