Zdaniem eksperta
NEF (ang. Nikon Electronic Format) to po prostu surowy plik RAW, stosowany przez firmę Nikon do zapisu plików w jego aparatach cyfrowych. Pliki NEF zawierają dane, rejestrowane bezpośrednio z matrycy aparatu fotograficznego. W pliku NEF zapisane są ustawienia aparatu oraz poszczególne etapy obróbki, w dedykowanym programie graficznym (np. Nikon Capture NX), dzięki czemu zapewniona jest bezstratna obróbka zdjęć, możliwość powrotu w każdej chwili do poprzedniej wersji, a nawet zapis kilku wersji zdjęcia w jednym pliku.
Obróbka plików NEF, możliwa jest w programie Capture NX-D firmy Nikon. Dedykowane oprogramowanie pozwala na wyświetlanie i zachowywanie tych samych ustawień, które zostały ustawione w aparacie (takich jak aktywna funkcja D-Lighting, Picture Control, Vignette Control). Można też skorzystać z oprogramowania innych firm, również bezpłatnych. Pamiętać jednak trzeba, że programy te mogą nie odczytać wielu ustawień aparatu, co przysporzy trochę więcej pracy nad zdjęciami.
NEF czy RAW?
Przede wszystkim, trzeba zrozumieć jedną rzecz – plik RAW (czyli także NEF) nie jest plikiem obrazu. Taki plik, to „surowe” nieprzetworzone dane z przetwornika obrazu – skompilowane z dodatkowymi metadanymi z przetwornika i dotyczącymi samego naświetlenia obrazu (EXIF, identyfikacja aparatu i jego ustawienia, używany obiektyw i inne informacje) oraz plik miniatury JPEG (czasem pełny plik JPEG). Ponieważ nie jest to plik obrazu, a tylko dane z czujnika, nie ma zdefiniowanego formatu, w którym musi być przechowywany – stąd wielu producentów aparatów tworzy swój własny – co sprawia, że są one różne.
Plik NEF jest zapisywany na karcie pamięci, w postaci nieskompresowanej lub „bezstratnej” skompresowanej. Główną zaletą zapisywania zdjęć na karcie pamięci w formacie NEF zamiast TIFF lub JPEG jest to, że informacje o balansie bieli, odcieni, tonach i wyostrzaniu są zachowywane, jako zestawy instrukcji zawarte w pliku. Podczas obróbki zdjęć, można zmieniać zestaw instrukcji tyle razy, ile się chce, nigdy nie naruszając danych NEF oryginalnego obrazu. Kolejną zaletą pliku NEF jest to, że w zależności od aparatu, zachowuje dane 12-bitowe lub 14-bitowe. W zaawansowanych aparatach firmy Nikon można wybrać, czy surowy plik ma być zapisywany jako plik 12-, czy 14-bitowy, co daje odpowiednio 1,07 miliarda lub 68,68 miliarda możliwych odcieni kolorów. Jak widać, taka możliwość daje obraz o znacznie większym zakresie tonalnym, niż ośmiobitowy plik JPEG lub TIFF.
Po przetworzeniu, plik NEF można zapisać w formacie TIFF, JPEG lub ponownie jako NEF z dodatkiem dowolnego zastosowanego przetwarzania zapisanego w pliku jako drugi lub alternatywny zestaw instrukcji. Dopóki zachowany jest oryginalny plik NEF, „negatyw cyfrowy” pozostaje nietknięty – przetwarzanie pliku NEF nie zmienia oryginalnego zestawu instrukcji.
Pliki NEF mogą być zapisywane na trzy różne sposoby, które wybiera się w menu fotografowania aparatu, a rozmiar pliku zależny jest od sposobu kompresji:
Czym pliki NEF różnią się, od typowych plików RAW? Właściwie tylko tym, że format plików NEF (RAW) jest stosowany wyłącznie w aparatach firmy Nikon
Zobacz także: Jakie są rozszerzenia plików graficznych?
Jak otwierać pliki NEF?
Niestety, jeśli komputer nie otwiera pliku NEF (RAW) z aparatu, oznacza to, że brak na nim zainstalowanej aplikacji, obsługującej ten typ pliku. W systemie Windows pliki NEF otworzyć można, używając kodeka firmy Nikon, bez dodatkowego oprogramowania do edycji zdjęć. Oprogramowanie do obsługi najnowszych aparatów Nikon, służą dwie aplikacje – ViewNX-i i Capture NX-D, dostępne na obie platformy Mac/Win.
Najprostszym rozwiązaniem, jest pobranie, instalacja i uruchomienie ViewNX-i. Jeżeli po instalacji ViewNX-i nadal pojawiają się problemy z otwarciem pliku NEF, przyczyną może być starsza wersja oprogramowania – najnowsza wersja ViewNX-i powinna wspierać wszystkie formaty plików, wykorzystywane przez wcześniejsze wersje programu. Posiadanie najbardziej aktualnych wersji oprogramowania, wpływa nie tylko na bezpieczeństwo, ale także pozwala rozwiązywać wiele problemów, także tych związanych z NEF.
Oprogramowanie fotograficzne, takie jak Adobe Photoshop, IrfanView i GIMP, może otwierać pliki NEF z niektórych aparatów firmy Nikon, jednak wymaga zainstalowania opcjonalnego modułu dodatkowego. Nowe wersje tego modułu, są udostępniane za każdym razem, gdy firma Nikon wprowadza do sprzedaży nowy aparat, aby zapewnić zgodność oprogramowania z plikami NEF z tego aparatu, a także z poprzednich modeli. Innym, bezpłatnym rozwiązaniem, jest użycie programu RawTherapee, który obsługuje praktycznie wszystkie formaty RAW-ów zapisanych przez aparaty cyfrowe, nawet niektóre średnioformatowe. Program poradzi sobie z 16- 24- i 32-bitowymi RAW-ami, a także formatem HDR-DNG. To jeden z najlepszych programów do „wywoływania” cyfrowych negatywów i niedestruktywnej edycji zdjęć.