Zdaniem eksperta
2022-11-14
Temat formatu obrazu RAW czy JPEG, to jedna z niekończących się debat w fotografii. Dogłębne zrozumienie formatów plików i ich różnic, jest niezbędne dla fotografów, aby mogli dokonywać właściwych wyborów podczas przeglądania ustawień aparatu.
Zdjęcie zapisane w formacie RAW, czyli surowy, znany również jako negatyw cyfrowy, to plik obrazu, który zawiera nieprzetworzone lub w minimalnym stopniu przetworzone dane z matrycy aparatu cyfrowego. Obraz RAW należy poddać obróbce końcowej w oprogramowaniu, zanim będzie gotowy do wydrukowania, udostępnienia lub wyświetlenia na urządzeniu wyświetlającym. W przeciwieństwie do plików JPEG, które można łatwo otwierać, przeglądać i drukować za pomocą większości programów do przeglądania i edycji obrazów, RAW jest zastrzeżonym formatem, powiązanym z określonym modelem aparatu. Dlatego, aby oprogramowanie mogło pracować z plikiem RAW, musi być kompatybilne z konkretnym aparatem, którym został przechwycony obraz RAW. Przetwarzanie końcowe obrazów RAW może zapewnić większy zakres dynamiczny, lepsze kolory, a w niektórych przypadkach może nawet zapewnić więcej szczegółów w porównaniu z obrazami JPEG. Pliki RAW zazwyczaj składają się z trzech głównych części: rzeczywistych danych RAW z przetwornika obrazu, przetworzonego przez aparat pełnowymiarowego podglądu JPEG + miniatury oraz wszystkich istotnych informacji nagłówka i metadanych. Aby aparaty mogły wyświetlać nagrany obraz na tylnym wyświetlaczu LCD lub w wizjerze elektronicznym, używany jest przetworzony przez aparat podgląd JPEG. Nagłówek obrazu oraz część metadanych, służą do interpretacji danych obrazu z czujnika przez oprogramowanie do konwersji plików RAW, podczas gdy inne informacje, takie jak ustawienia ekspozycji, model aparatu i obiektywu, data i godzina, mogą być wykorzystywane do filtrowania, sortowania i katalogowania obrazów.
Wśród zalet formatu RAW, koniecznie trzeba wymienić jego zdolność do rejestracji zdecydowanie większej ilości kolorów. W porównaniu z 8-bitowym obrazem JPEG, który może zawierać tylko do 16,8 miliona kolorów (256 wartości tonalnych dla kanałów czerwonego, zielonego i niebieskiego), 12-bitowy obraz RAW może zawierać do 68,7 miliarda kolorów. Przejście do 14-bitowych obrazów RAW, znacznie zwiększa wartości tonalne RGB do 4,4 biliona kolorów, a niektóre wysokiej klasy aparaty, są nawet w stanie rejestrować 16-bitowe obrazy RAW, co daje oszałamiające 281 bilionów kolorów.
Obraz RAW zawiera szerszy zakres dynamiczny i gamę kolorów, w porównaniu z obrazem JPEG. W przeciwieństwie do JPEG, obrazy RAW zazwyczaj wykorzystują kompresję bezstratną, co oznacza, że nie występują w nich artefakty związane z kompresją obrazu.
Na obrazach zapisanych w formacie RAW, nie ma wyostrzania obrazu, co oznacza, że możesz używać lepszych i bardziej złożonych algorytmów wyostrzania dla swoich zdjęć w programach do ich edycji.
Największą wadą plików RAW, jest konieczność przetwarzania końcowego i konwersji do formatu takiego jak JPEG, zanim będzie można je normalnie przeglądać, co wydłuża czas pracy nad fotografią. Obrazy RAW zajmują znacznie więcej miejsca, niż obrazy JPEG i z tego względu procedura tworzenia kopii zapasowej plików RAW zajmuje znacznie więcej czasu.
Obrazy JPEG są w pełni przetwarzane w aparacie, a wszystkie ustawienia, takie jak balans bieli, nasycenie kolorów, krzywa tonalna, wyostrzanie i przestrzeń barw, są już zastosowane do obrazu. Nie musisz więc tracić czasu na obróbkę obrazu – jest on w zasadzie gotowy do użycia. Obrazy JPEG mają znacznie mniejszy rozmiar, niż obrazy RAW i dlatego zużywają znacznie mniej komputera i innej pamięci. Ze względu na mniejszy rozmiar, aparaty mogą zapisywać pliki JPEG znacznie szybciej, niż pliki RAW, co zwiększa liczbę zdjęć, które mogą zmieścić się w tymczasowym buforze aparatu. Oznacza to też, że w porównaniu z RAW, możesz potencjalnie fotografować z większą liczbą klatek na sekundę i przez dłuższy czas, bez spowalniania aparatu. Mniejszy rozmiar plików JPG, przekłada się również na szybsze i wydajniejsze tworzenie kopii zapasowych.
Większość nowoczesnych urządzeń i oprogramowania obsługuje obrazy JPEG, dzięki czemu format jest niezwykle kompatybilny i praktyczny.
Podstawową wadą plików zapisywany w formacie JPEG, jest ich kompresja stratna. Algorytm stratnej kompresji obrazu oznacza, że tracisz część danych ze swoich zdjęć. Ta utrata szczegółów, zwłaszcza w mocno skompresowanych plikach, może powodować problemy z posteryzacją, a także powoduje widoczne „artefakty” wokół obiektów, które mogą być zauważalne gołym okiem.
Ustawienia aparatu mają wpływ na obrazy JPEG. Ponieważ aparaty w pełni przetwarzają obrazy JPEG, wszelkie ustawienia aparatu, które mogą uszkodzić wynikowy obraz, będą nieodwracalne. Na przykład, jeśli zastosujesz zbyt duże wyostrzanie do swoich obrazów, nie będziesz mógł ich później „odostrzyć”.
Dla wielu fotografów zapisywanie obrazu w formacie RAW, znacznie przewyższa zalety korzystania z JPEG. Pamięć masowa jest obecnie tania, a rozmiary plików nie przeszkadzają, nawet w przypadku kopii zapasowych. Trzeba co prawda poddać je obróbce w programie do edycji obrazu. Jednak dzięki całemu oprogramowaniu do usuwania, katalogowania i przetwarzania obrazów, które pozwala wybierać, co do edycji, z możliwością przeglądania obrazów w partiach, nie musisz się martwić o marnowanie czasu i możesz skoncentrować się tylko na obrazach, które mają znaczenie. Wybór – w jakim formacie zapisywać zdjęcia – RAW czy JPG, sprowadza się do jakości, a nie wygody.