Zdaniem eksperta
Oczywiście, byłoby najlepiej, gdyby każde zdjęcie było perfekcyjne. Jednak w powodzi zdjęć, które powstają niemal co chwila, sporo jest takich, które wymagają ulepszenia. Jak poprawić jakość zdjęcia? Najłatwiej będą mieli fotografujący smartfonami. Niemal każdy z nich, prócz aparatu, ma wbudowany co najmniej jeden dedykowany program edycyjny do zdjęć. A przecież każdy może skorzystać także z wielu innych aplikacji, które instaluje dodatkowo. Trudniej będzie fotoamatorom, którzy mają do dyspozycji tylko aparat. W tym przypadku odpowiedź na pytanie, jak poprawić jakość zdjęcia niesie ze sobą konieczność posiadania komputera, programów do edycji fotografii i sporych umiejętności. Jednak są proste metody, by maksymalnie ograniczyć konieczność poprawiania zdjęć. Najbardziej oczywiste jest zdanie się na całkowitą automatykę działania aparatu czy smartfonu, wtedy zdjęcia będą poprawne, przynajmniej pod względem technicznym. Pozostałe walory zdjęcia, takie jak kompozycja czy wybór kadru zależą od fotografującego i jego umiejętności.
Jak polepszyć zdjęcia?
Na początek – jeśli założymy, że aparat ustawiony w trybie automatycznym zrobi dobre zdjęcie, to powinniśmy starać się, by było też dobrze skomponowane. Jeśli pozwala na to sprzęt, warto ustawić na wyświetlaczu siatkę trójpodziału, która ułatwia kompozycję. Wyświetlone linie pomogą idealne ustawić kadr, a najlepszy efekt będzie wtedy, gdy fotografowany obiekt umieszczony zostanie w punktach przecięcia się siatki. Często w pomieszczeniach fotografujemy z lampą błyskową. By zapobiec niepożądanym na zdjęciu czerwonym oczom, trzeba w ustawieniach zaznaczyć opcję automatycznego usuwania czerwonych oczu. Współczesne aparaty cyfrowe posiadają zdecydowanie więcej opcji, które mogą zdjęcie poprawić, ulepszyć. Zaprogramowane filtry, predefiniowane sceny, inteligentna automatyka – wszystko to jest dostępne na „naciśnięcie przycisku”.
Oczywiście, ktoś powie – jeśli zdjęcie jest bez wad, po co je ulepszać? Niemal od początku istnienia fotografii istniała pokusa i możliwości, by zdjęcia poprawiać, retuszować. W czasach fotografii analogowej retuszowało się gotowe powiększenia, czasem też negatywy. Cieniutki pędzelek, specjalny tusz i wprawna ręka sprawiała, że z modelki – brzydkiego kaczątka rodził się piękny łabędź. Dziś jest bardzo podobnie, tylko zamiast pędzelka, fotograf dostaje do ręki potężne narzędzia w postaci wbudowanych w aparat czy smartfon i zewnętrznych programów do edycji zdjęć.
Jak poprawić jakość zdjęcia – balans bieli
W fotografii niezwykle ważne jest oświetlenie. Od światła świec, przez magiczną godzinę, światła miasta, sztuczne oświetlenie planu, wreszcie błękitne niebo i wysokie góry. Każdy ten plan zdjęciowy jest inaczej oświetlony – ma inną temperaturę barwową. Od 1500 k przy świecy po 20000 K, wysoko w górach (temperatura barwowa światła wyrażana jest w Kelvinach). Aparaty cyfrowe pozwalają ustawić automatyczny balans bieli. Trzeba jednak uważać, bo nawet najmniejsza zmiana kadru, sprawia, że algorytm automatycznego ustawiania balansu bieli ma do dyspozycji inny zestaw danych i co innego jest dla niego „bielą”. Taki automat może nawet ingerować w oświetlenie pejzażu podczas magicznej godziny i zupełnie zniszczyć jej magię. Z drugiej strony – w postprodukcji, posługując się ustawieniami balansu bieli wykreować zupełnie inną rzeczywistość na naszych zdjęciach.
Wyostrzanie, kontrast, nasycenie i histogram
Możliwość sztucznego zwiększania postrzeganej ostrości obrazu, przy użyciu ustawień aparatu czy smartfona albo zewnętrznego edytora zdjęć jest jedną z zalet fotografii cyfrowej. Podobnie z kontrastem zdjęć i nasyceniem barw. Korzystając z predefiniowanych algorytmów, uzyskujemy zupełnie nową jakość fotografii. Innym, cennym narzędziem cyfrowego fotografa jest histogram. Jest to wykres ilustrujący charakterystykę tonalną analizowanego obrazu.
To prawda, aby nie zepsuć zdjęć, trzeba nieco poćwiczyć z manipulacją krzywych histogramu. Efekty tych ćwiczeń mogą zaskoczyć – zdjęcie może być nie tylko zupełnie inne od pierwotnego, ale także być źródłem inspiracji artystycznych. Wiele aparatów wyświetla histogram na ekranie wyświetlacza, co pozwala fotografowi już w trakcie kompozycji zdjęcia na bieżąco sprawdzać ekspozycję sceny. W większości aparatów prześwietlone lub niedoświetlone fragmenty zdjęcia będą podświetlone albo oznaczone migającymi punktami.
Jak poprawić jakość zdjęcia? Kadr, rozmiar, perspektywa
W bardzo wielu przypadkach, aby poprawić jakość zdjęcia, wystarczy nieco zmienić kadr i rozmiar. Aparatem fotograficznym fotografujemy najczęściej kadry poziome, smartfonem – z przyzwyczajenia zwykle pionowe. Pewnie będą to dobre zdjęcia, ale może byłyby lepsze, gdyby zmienić kadr i jego proporcje z 3:2, 4:3 na 1:1, czyli kwadrat. Można wtedy nie tylko przyciąć obrazek, ale też zmienić mocne punkty zdjęcia. W bardzo wielu przypadkach taka operacja zdecydowanie poprawia jakość zdjęcia. Podobnie rzecz się ma z rozmiarem fotografii.
Jak poprawić jakość zdjęć przy pomocy kadrowania? Zdarzają się przypadki, gdy na pełnym planie zdjęcia pojawi się jakiś niepożądany element. Można go oczywiście, w trakcie obróbki zdjęcia usunąć używając różnych funkcji edycji. Jest to jednak trudne, wymaga specjalistycznego programu – mniej skomplikowane i szybsze jest odpowiednie przycięcie zdjęcia, zwłaszcza jeśli niechciany obiekt nie jest centralnym punktem naszej fotografii. Funkcji kadrowania trzeba jednak używać z umiarem. Za każdym razem, gdy przycina się zdjęcie, jego rozdzielczość ulega zmniejszeniu, przez co zdjęcie złej jakości może zacząć wyglądać jeszcze gorzej. Co więcej, jeśli obraz zostanie przycięty do małych rozmiarów, podczas jego powiększania piksele rozciągną się i obraz będzie rozmazany. Bardzo częstym błędem, który na szczęście da się skorygować, jest zachwiana perspektywa zdjęcia. Dzieje się to najczęściej, gdy fotografujemy aparatem z obiektywem szerokokątnym, kompaktem albo smartfonem. W tym ostatnim przypadku korekty perspektywy możemy dokonać tuż po zrobieniu zdjęcia, korzystając z funkcji wbudowanych w smartfon lub programów do edycji zdjęć. Zdjęcia z aparatu z błędną perspektywą będzie można skorygować programami zewnętrznymi.
Jak poprawić jakość zdjęcia JPEG
Format JPEG (.jpg) to obecnie najbardziej rozpowszechniony format zapisu zdjęć w aparatach cyfrowych i smartfonach. Dwa inne – RAW i TIFF – występują najczęściej w lustrzankach i bezlusterkowcach, coraz częściej w zaawansowanych kompaktach. Popularność zapisu JPEG wynika przede wszystkim z tego, że zapisywane pliki są małych rozmiarów, a to oznacza, że są kompresowane. Ze zdjęcia w procesie obróbki w aparacie czy komputerze usuwane są informacje uznawane za mniej ważne dla odbioru obrazu. Dlatego kompresję JPEG nazywamy stratną, czyli taką, która ingeruje (zmniejsza) w ilość informacji, jaką przekazuje zdjęcie, co w praktyce oznacza mniejszą ilość detali na fotografii. Jak poprawić jakość takiego zdjęcia? Pliki JPEG tracą na jakości, jeżeli są wielokrotnie modyfikowane i ponownie zapisywane. Można temu częściowo zapobiec, konwertując plik JPEG przed obróbką do bezstratnego formatu TIFF (.tif) lub Photoshop (.psd).
Jak ulepszyć zdjęcia w smartfonie?
Najprostszym rozwiązaniem jest skorzystanie z dedykowanych aplikacji. Są one wyposażone w bardziej zaawansowane funkcje, nie zawsze dostępne w standardzie smartfona. Narzędzia te są w stanie nie tylko poprawić fotografię, ale również w dużym stopniu ją zmodyfikować. W aplikacji da się na przykład dodawać elementy graficzne, tworzyć kolaże czy krótkie materiały wideo.
Jest także możliwość korzystania z automatycznych programów do obróbki obrazów dostępnych w trybie online. Można znaleźć wiele serwisów oferujących podstawowe i rozszerzone narzędzia do indywidualnej obróbki zdjęć online. Przycinanie zdjęć, regulacja nasycenia, obracanie obrazu, ustawianie kontrastu, dobór kolorów i wiele więcej funkcji – od optymalizacji do artyzmu. Korzystając z takich serwisów nie trzeba pobierać programu do obróbki zdjęć i uczyć się, aby potem obrobić szybko kilka zdjęć. Aplikacja oferuje wszystkie zaawansowane narzędzia, niesamowite ustawienia filtrów i efekty fotograficzne, aby edytować zdjęcia i ulepszać obraz. Fotografowie często podpisują swoje prace – korzystając z różnych aplikacji i serwisów online, teraz każdy może w łatwy sposób zrobić to samo.
Obecnie na rynku jest dostępnych tak dużo usług i programów do poprawiania jakości zdjęć, że każdy miłośnik fotografii z pewnością znajdzie opcję odpowiednią do poziomu swoich umiejętności i zasobności portfela. Na pewno każdy odkryje wiele profesjonalnych programów do korekty zdjęć, przeznaczonych dla początkujących edytorów obrazów czy usług internetowych, które umożliwiają edycję zdjęć jednym kliknięciem.
Cechą zdjęć cyfrowych jest to, że na ogół w sposób bardzo neutralny prezentują uchwyconą scenę. Aby taką płaską, bez wyrazu, scenę uczynić interesującą często wystarczy dostosowanie ekspozycji, kontrastu i koloru. Trzeba jednak mieć umiar – wiele całkiem dobrych zdjęć straciło na estetyce i jakości właśnie przez zbyt mocną edycję. Z drugiej strony czym innym jest poprawianie zdjęcia, czym innym jego ulepszanie. Jeśli zdjęcie ma ewidentne wady – jest niedoświetlone, prześwietlone, model ma czerwone oczy – wtedy zawsze warto je poprawić. Z pewnością przyniesie to korzyść. Jednak ulepszanie na siłę raczej nie wyjdzie zdjęciom na dobre. Czarno-białe fotografie z jednym kolorowym obiektem, zachody słońca, chmury, nieostre zdjęcia wodospadów, zdjęcia panoramiczne i za mocne HDR to tylko kilka przykładów tematów zdjęć, które przeważają w mediach społecznościowych i stają się kalką dla innych. Podobnie dodawanie ramek, tekstów, podpisów, znaków wodnych oraz filtrów Instagrama – te „ulepszenia” też są powszechnie nadużywane. Zamiast tego, warto zrobić w miarę wszystko, by błędów nie popełniać. Przede wszystkim trzymać się zasady trójpodziału w trakcie kompozycji kadru, a jeśli robimy portret – nie ucinać w nieprzewidzianym miejscu nóg czy ręki, bo wygląda to dziwnie.