Poradniki Eksperta

Zdaniem eksperta

FSR, czyli technologia AMD FidelityFX Super Resolution

 2024-05-21 

AMD nie miało wyboru i prędzej czy później musiało odpowiedzieć na dynamicznie zmieniający się rynek kart graficznych, gdzie prym zaczęła zdobywać konkurencja w postaci NVIDII. FSR jest niczym innym, jak reakcją na DLSS stosowane w kartach graficznych RTX.  Czym zatem jest ta technologia, jak działa i czy jest lepsza od DLSS?

Jak powstało i jak działa FSR?

AMD miało aż 3 lata na opracowanie swojej własnej technologii skalowania obrazu. NVIDIA wypuściła na rynek DLSS już w 2018 roku i nie ma co ukrywać, że w połączeniu z Ray Tracingiem, ich propozycja pozwoliła przyćmić produkty konkurencji. FSR pojawiło się w 2021 roku i jeszcze na długo przed premierą, AMD otwarcie przyznawało, że ich technologia jest znacznie lepsza od tej oferowanej przez NVIDIĘ.


Porównując DLSS i FSR, rzeczywiście widać spore różnice, nie tylko w zasadach działania obu rozwiązań, ale także kompatybilności z konkretnymi kartami graficznymi. NVIDIA postawiła na dedykowane karty z serii RTX 30XX oraz RTX 40XX, co mocno ograniczyło dostępność skalowania obrazu w ich wydaniu. AMD nie ograniczyło FSR wyłącznie do najnowszych serii swoich kart, ale zadbało o to, aby zaistniała tutaj kompatybilność wsteczna. Dzięki temu nawet użytkownicy starszych kart graficznych mogą cieszyć się działaniem FSR. Co więcej, FSR od AMD może działać także na kartach konkurencji, w tym RTX od NVIDII.


FSR jest skrótem od Fidelity FX Super Resolution. Jego głównym zadaniem jest poprawianie jakości obrazu w grach, co ma przełożyć się na zwiększenie FPS-ów, czyli klatek na sekundę. Nie jest to jednak takie proste i wymaga ogromnej mocy obliczeniowej. Dlatego AMD poszło w inną stronę niż NVIDIA, co pozwoliło na wprowadzenie technologii FSR na szerszą skalę. Mało tego, FSR nie korzysta z żadnej sztucznej inteligencji, a także nie potrzebuje rdzeni Tensor. Po pierwsze, nie posiłkuje się żadnymi danymi dodatkowymi, jak wektory ruchu, czy przetworzone w pamięci procesora graficznego klatki. Zamiast tego skaluje każdą klatkę po kolei, co przekłada się właśnie na wyraźne odciążenie karty graficznej. Czym zatem dokładnie jest upscaling?

Karty graficzne w naszej ofercie:

Czym jest upscaling?

Upscaling to technologia wykorzystywana zarówno przez FSR, jak i DLSS. Obraz o niższej jakości jest dosłownie demontowany, a następnie składany na nowo, w taki sposób, aby pasował do matrycy, na której jest wyświetlany. W tym przypadku mowa oczywiście o monitorach gamingowych. Dzięki upscalingowi materiał, który początkowo był gorszej jakości, po przekonwertowaniu będzie wyglądać, jakby był w wyższej rozdzielczości. Można to nazwać nawet rozszerzaniem, ponieważ piksele są rozciągane na ekranie, a wszelkie braki, które mogłyby powodować wrażenie nienaturalnego wyglądu lub po prostu niskiej jakości, są niwelowane przez technologię FSR.

Oszczędność mocy obliczeniowej

AMD za wszelką cenę chciało stworzyć technologię, która jak najmniejszym kosztem mocy obliczeniowej kart graficznych, będzie w stanie poprawiać obraz tak, aby móc konkurować z DLSS od NVIDII. W tym celu wykorzystano algorytm Edge Adaptive Spatial Unsampling, który jest w stanie skalować i rekonstruować obraz, a także algorytm Robus Contrast Adaptive Sharpening, mający za zadanie pilnowanie, aby każdy piksel zachował wszystkie niezbędne detale. Zanim jednak te dwa algorytmy rozpoczną swoją pracę, AMD FSR zajmuje się każdą klatką po kolei, w kontekście poddania ich anti aliasingowi i tone mappingowi.


Pierwsza procedura polega na wyeliminowaniu błędów podczas skalowania obrazu, które widać najczęściej jako nierówne, a nawet poszarpane krawędzie każdego obrazu. Tone mapping natomiast dba o zachowanie odpowiedniego kontrastu pomiędzy ciemnymi i jasnymi częściami wspomnianego obrazu. Następnie klatka przechodzi przez nakładanie efektów końcowych i kiedy jest już gotowa, wówczas aktywowane zostają opisane wyżej algorytmy Adaptive Spatial Unsampling, a następnie Robus Contrast Adaptive Sharpening.

Przewaga FSR nad DLSS

Wszystko to brzmi bardzo skomplikowanie, ale nie możesz zapominać, że AMD FSR robi to w ułamkach sekund, ponieważ każda klatka, która będzie wyświetlana na Twoim monitorze, musi przejść cały ten proces. Tym bardziej zasługuje to na duże uznanie, jeśli przypomnisz sobie, że FSR nie wykorzystuje sztucznej inteligencji, ani rdzeni Tensor, jak robi to DLSS od NVIDII. W ostatecznym efekcie FSR może z powodzeniem zostać zaimplementowana nawet do zintegrowanych układów graficznych starych typów. AMD nie zdecydowało się również na to, aby ta technologia była zarezerwowana wyłącznie dla ich własnych kart graficznych. 


FSR pojawiło się na rynku w postaci open source, czyli de facto, jest całkowicie darmowe, bo w sieci można znaleźć pełen kod dla FSR. W praktyce oznacza to, że każdy może pobrać ten kod z Internetu, a następnie wykorzystać go na własny użytek. Może to być użyte wyłącznie na potrzeby skorzystania z dobrodziejstw FSR na starszych układach graficznych. AMD dało zatem graczom do rąk potężny argument przeciwko DLSS, ponieważ to ich technologia może być szeroko stosowana, podczas gdy DLSS ogranicza się do dwóch generacji kart RTX od NVIDII.

Wersje FSR

Aktualnie do dyspozycji graczy na całym świecie są dwie wersje technologii FSR, a kolejna ma pojawić się już niebawem. FSR 1 jest naturalnie pierwszą wersją FidelityFX Super Resolution i to właśnie tutaj najszerzej stosowane było skalowanie obrazu na podstawie danych z każdej klatki. Upscaling przestrzenny, który opisaliśmy wyżej, był sporą oszczędnością mocy obliczeniowej kart graficznych, ale trzeba też przyznać, że miał swoje wady i obraz nie zawsze wyglądał tak dobrze, jak w przypadku DLSS od NVIDII.


Prawdziwa zmiana w FSR przyszła za sprawą wersji 2.0, w której AMD postanowiło zmienić upscaling przestrzenny na temporal upscaling. W tej odsłonie FSR zaczęło już uwzględniać wektory ruchu oraz to, co znajdowało się na poprzednich klatkach, w tym kolory i głębię każdej z nich. Ten ruch sprawił, że wyraźnie zaczęło to przypominać DLSS i pozwoliło, aby FidelityFX Super Resolution mogło w pełni rozwinąć swoje skrzydła. Warto też zauważyć, że znacznie podniosła się jakość oferowanego obrazu i do tego znacznie lepiej dopasowywany jest on do natywnej rozdzielczości monitora gamingowego.


FSR 3 ma być kolejną rewolucją na drodze rozwoju tej technologii. W tej wersji AMD użyło techniki Fluid Motion Frame, której zadaniem jest jeszcze lepsze ograniczenie niedoskonałości podczas tworzenia dodatkowych klatek. W jakim celu? Sztucznie wytworzona klatka ma znacznie podnieść jakość obrazu. Niestety nie ma nic za darmo - największym problemem Fluid Motion Frame są błędy graficzne, a nawet obniżenie FPS-ów w grach. AMD ma na to jednak sposób i oświadczyło, że w celu zabezpieczenia płynności i jakości obrazu (w tym wzrost FPS-ów), powstanie osobna technologia, która będzie współdziałać z FSR 3. W efekcie gracz może liczyć na podwojenie ilości FPS-ów w porównaniu do FSR 2.0.


Mówi się o tym, że FSR 3 przygotowywane jest pod premierę najnowszych kart graficznych od AMD z serii RX, ale pamiętać należy, że na pewno i w tym przypadku będzie można skorzystać z tej technologii na starszych kartach.

Tryby działania FSR

FSR w pierwszej wersji działa w czterech podstawowych trybach, oferując zupełnie inne rezultaty widziane na monitorze komputera. Musisz sam zdecydować, czy chcesz postawić na wydajność, czy na jakość grafiki, ale kosztem właśnie mocy przerobowej.


Performance – scaling x2

Balanced – scaling x1,7

Quality – scaling x1,5

Ultra Quality – scaling x1,3


Po pojawieniu się FSR 2.0 tryby te uległy zmianie, a Ultra Quality zupełnie zniknął na rzecz Quality, gdzie przelicznik zmieniono na x1,3. Ciekawostką jest, że twórcy gier mogą skorzystać z dodatkowego trybu, którym jest Ultra Performance, a w którym scaling wynosi x3.

Jakie karty graficzne dla FSR 3?

Analizując rozwój technologii FidelityFX Super Resolution, możesz mieć wrażenie, że wraz z kolejnymi jej wersjami, zaczyna to wyglądać na coraz bardziej skomplikowane rozwiązanie. AMD zapewnia jednak, że FSR wciąż będzie open source i że nie będzie korzystał ze sztucznej inteligencji. Każdy gracz będzie mógł wykorzystać FSR na kartach dowolnego producenta, także tych starszych. 

 

Trzeba jednak podkreślić, że FSR 3 ma już swoje wymagania mocy obliczeniowej i dlatego lepiej, aby dolną granicą, której nie powinno się przekraczać, będą, chociażby karty graficzne z serii Radeon RX 5700, RX 6000, a od NVIDII RTX 20XX lub nawet RTX 30XX. Na tych modelach możesz liczyć na FSR 3 z obsługą upskalowania i generowania dodatkowych klatek. Jeśli jednak zależy Ci wyłącznie na upskalowaniu, wówczas zalecane modele kart graficznych to Radeon RX 590, RX 500 a z serii RTX -10XX lub 20XX.

Co wybrać?

FSR to zdecydowanie ciekawe rozwiązanie, które z powodzeniem może konkurować z DLSS stworzonym przez NVIDIĘ. Trzeba jednak zauważyć, że obie te technologie znacznie się od siebie różnią, ale w kilku aspektach są bardzo podobne. Dlatego też, jeśli zastanawiasz się, która z nich lepiej będzie sprawdzać się podczas gamingu, musisz dokładnie i jasno określić swoje własne potrzeby. FSR, nawet w wersji 3.0 nadal nie będzie dostępne w tak dużej ilości gier (na chwilę obecną jest to ok. 300 tytułów dla FSR 2.0), jak DLSS. Jednak absolutnie bije na głowę rozwiązanie NVIDII w zupełnie innych kwestiach. Przede wszystkim, to opisane już mniejsze zużycie mocy obliczeniowej kart graficznych, a także brak potrzeby wykorzystywania sztucznej inteligencji, czy rdzeni Tensor.


Pomimo że FSR 3.0 ma być już znacznie bardziej wymagającą technologią i na pewno możesz zapomnieć o skorzystaniu z niej na naprawdę starych kartach graficznych, to nadal jest to niezwykle ciekawa i przede wszystkim wydajna alternatywa. Już teraz wielu graczy całkowicie porzuciło DLSS i korzysta wyłącznie z FSR, a najbliższe lata zdecydowanie zwiększą ich liczbę, gdy tylko AMD FSR pojawi się w kolejnych grach.

Karty graficzne AMD w naszej ofercie:

Powrót

Właściciel serwisu: TERG S.A. Ul. Za Dworcem 1D, 77-400 Złotów; Spółka wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w Sądzie Rejonowym w Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000427063, Kapitał zakładowy: 40 618 750 zł; NIP 767-10-04-218, REGON 570217011; numer rejestrowy BDO: 000135672. Sprzedaż dla firm (B2B): dlabiznesu@me.pl INFOLINIA: 756 756 756