Jak włączyć BIOS?

Poradniki Eksperta

BIOS to system zainstalowany w pamięci płyty głównej, który umożliwia konfigurację komputera bez potrzeby ładowania oprogramowania Windows, Linux czy macOS. W uproszczeniu można powiedzieć, że BIOS to środowisko niezbędne do zarządzania podzespołami urządzenia. Bez niego nie byłoby możliwości zainstalowania i obsługi systemu operacyjnego. Dzięki BIOS-owi możliwe jest konfigurowanie ustawień elementów takich jak procesor, dyski, napędy czy pamięć operacyjna. To oczywiście tylko kilka z zastosowań systemu płyty głównej. BIOS naturalnie występuje w kilku wersjach. Konfigurację ustawień za jego pośrednictwem docenią przede wszystkim te osoby, które lubią tuningować swój sprzęt. BIOS pozwala chociażby na zwiększanie taktowania procesora lub zmianę napięcia prądu dla poszczególnych podzespołów. Tak zwany „overclocking” (przetaktowywanie) nie jest jednak prosty i nie polecamy go wykonywać osobom, które nie mają doświadczenia i odpowiedniej wiedzy w tym zakresie.

Nigdy nie korzystałeś z BIOS? Mogłeś nie mieć ku temu powodów. Jednak na pewno widziałeś, jak jest uruchamiany. Po włączeniu komputera na ekranie pojawiają się napisy, komendy i polecenia, na które najczęściej nie zwracasz uwagi. BIOS jest więc pierwszym systemem, który automatycznie uruchamia się wraz z komputerem. Dlaczego tak się dzieje? Zadaniem BIOS-u jest sprawdzenie poprawności pracy podzespołów komputera, zanim rozpoczniesz na nim pracę. Od kilku lat producenci płyt głównych oferują łatwiejszą, a na pewno bardziej intuicyjną w obsłudze, wersję systemu technicznego. Nazywa się UEFI. Poruszanie się po nim przypomina obsługę systemu operacyjnego, co na pewno jest lepszym rozwiązaniem.

Warto także wiedzieć do czego konkretnie służy BIOS. O jednej z funkcji już pisaliśmy. Mowa o POST, czyli Power-On Self-Test. To nic innego, jak automatyczny test poprawności funkcjonowania podzespołów komputera, który rozpoczyna się za każdym razem, kiedy uruchamiasz urządzenie. Sprawdzane są między innymi:

Jeśli test POST wypadłby negatywnie, komputer wyda odpowiedni komunikat. Często są to sygnały dźwiękowe lub komunikat widoczny na ekranie.

Drugą funkcją BIOS-u jest także uruchomienie systemu operacyjnego, z którego korzystamy podczas pracy na PC lub laptopie. Znajduje on oprogramowanie we właściwej lokalizacji (nośnikach pamięci) i przekazuje mu dalszą kontrolę nad urządzeniem. Trzecim zadaniem BIOS-u jest konfiguracja parametrów technicznych poszczególnych podzespołów. W UEFI jest to o wiele prostsze, choć nie należy bać się starszego środowiska konfiguracyjnego. Za pośrednictwem BIOS-u możliwe jest także zdefiniowanie hasła, daty, godzin oraz ustawianie priorytetów pomiędzy nośnikami danych.

Wiele osób zastanawia się jak włączyć BIOS-a, bo znalezione w sieci podpowiedzi nie przynoszą rezultatu. Dzieje się tak, gdyż system ten występuje w różnych wersjach. Z kolei te różnią się sposobem aktywacji. Znaczenie ma także model i producent płyty głównej. Niektórzy czytelnicy mogą być zdziwieni, bo wiedzą, że BIOS jest uruchomiony zawsze… Owszem, jest tak, jednak, aby przejść do opcji systemu płyty głównej konieczne jest wykonanie określonej czynności.

Uruchomienie panelu konfiguracyjnego BIOS nie zawsze uda się za pierwszym razem. W przypadku starszych komputerów stacjonarnych jego aktywacja odbywa się za pośrednictwem wciśnięcia jednego z klawiszy: F1, F2, F10 lub DELETE. Jeśli nie trafiłeś z przyciskiem, uruchom komputer ponownie i naciśnij inny. Możesz także naciskać kilka z nich. Ważne, aby zrobić to w odpowiednim momencie. Najlepiej energicznie nacisnąć klawisze kilka razy, aby mieć pewność, że się nie spóźnisz. Sprawne oko nie powinno mieć także problemu z przeczytaniem informacji o wymaganym klawiszu. Pojawia się ona na ekranie podczas uruchamiania komputera – najczęściej w dolnym, lewym lub prawym rogu. Brzmi zazwyczaj „Press XYZ to enter Setup”. W tłumaczeniu oznacza to wprost „Naciśnij XYZ, aby wejść w ustawienia”. To wszystko. Sposób na uruchomienie BIOS na komputerach stacjonarnych i laptopach nie różni się. Zawsze potrzebne jest wciśnięcie odpowiedniego klawisza.

Z kolei użytkownicy nowszych komputerów, które wyposażone są w nowoczesne płyty główne, mogą korzystać z nowszej wersji BIOS, czyli wspominanego UEFI. Aktywacja jego ustawień może odbywać się na dwa sposoby. Pierwszy jest taki sam, jak w przypadku klasycznego BIOS. Podczas uruchamiania komputera potrzebne jest wciśnięcie klawisza Delete lub jednego z ciągu od F1 do F12.

Drugie rozwiązanie wydaje się prostsze. Kiedy komputer zostanie już uruchomiony, a Ty zalogujesz się do systemu operacyjnego, uruchom menu startowe. Wpisz frazę „Ustawienia”, aby wyszukać odpowiednią opcję. Kliknij w zaproponowany wynik. Przejdź do zakładki „Aktualizacje i zabezpieczenia”. Następnie wybierz „Odzyskiwanie” i „Uruchamianie Zaawansowane”. Ostatnim krokiem jest kliknięcie w opcję „Uruchom ponownie teraz”. Komputer wyłączy i włączy się, a na ekranie zobaczysz menu, z którego wybrać musisz „Ustawienia oprogramowania układowego UEFI”. To wszystko, właśnie uruchomiłeś nową wersję interfejsu BIOS.