OLED – co to jest? | Poradnik Media Expert

Poradniki Eksperta

W przeciwieństwie do technologii LCD, w tym ekranów QLED, wyświetlacze OLED (Organic Light Emitting Diode) nie wymagają podświetlenia. Źródło światła stanowi sam piksel, czyli właśnie dioda organiczna LED. Każda z nich jest oddzielnie sterowana i może być wygaszona. W przypadku ekranów 4K oznacza to ponad 8 mln samoświecących pikseli, a w 8K już ponad 33 mln, z których każdy jest sterowany niezależnie. Dla porównania w najbardziej zaawansowanych telewizorach Mini LED, mamy np. ponad 2 tys. niezależnie wygaszanych stref podświetlenia.

Skoro już wiemy, co to jest OLED, to pora przyjrzeć się zaletom tej technologii. Wynikają one bezpośrednio z jej sposobu działania. Jako że piksel jest źródłem światła i można dowolnie sterować jego wygaszaniem, to oznacza to nieograniczony współczynnik kontrastu. Telewizory OLED są w stanie wyświetlić idealną czerń, nie gubiąc przy tym detali w sąsiednich rozświetlonych partiach obrazu. W całkowitej ciemności powierzchnia wygaszonego panelu praktycznie zlewa sie z otoczeniem. To sprawia, że telewizory OLED są znakomitymi ekranami do kina domowego, a przez kinomanów zostały namaszczone na następców ekranów plazmowych. Wysoki kontrast jest bowiem jednym z kluczowych czynników wpływających na ocenę jakości obrazu.

To jednak niejedyna zaleta telewizorów OLED. Oprócz tego oferują one szeroką paletę wyświetlanych barw, dzięki czemu wszelkie przejścia tonalne i detale są lepiej widoczne. Warto wspomnieć o krótkim czasie reakcji, dzięki któremu obraz jest praktycznie idealnie płynny oraz braku degradacji jakości barw, gdy oglądamy pod kątem. OLED jest więc idealnym odbiornikiem do śledzenia sportu, również w większym gronie, a także gier. Telewizory OLED są bardzo smukle, a zawieszone prezentują sie elegancko i tylko w minimalnym stopniu odstają od ściany.

Mówiąc o telewizorach OLED nie sposób pominąć kwestii wypalania. Argument ten jest najczęściej podnoszony przez przeciwników tej technologii. Czy OLED się wypala? Tak, ale to nie znaczy, że się wypali. Problem wypaleń dotyczył przede wszystkim pierwszych oferowanych telewizorów OLED. Najnowsze modele są pod tym względem znacznie odporniejsze. Panele są bardziej dopracowane, a producenci stosują specjalne algorytmy, które wykonują tzw. „czyszczenie” matrycy. Najczęściej odbywa się to w trybie czuwania. Dlatego, gdy wyłączysz telewizor OLED, to nie powinieneś odłączać go od zasilania.

Oprócz tego dla powstawania wypaleń również potrzebne są odpowiednie warunki. Przede wszystkim ekran musi wyświetlać statyczny i kontrastowy obraz, „najlepiej” o dużej jasności i przez długi czas. Problem ten dotyczy np. pasków stacji informacyjnych, które są elementem najczęściej utrwalającym się na wyświetlaczach. Dotyczy to jednak sytuacji, gdy telewizor prezentuje tę samą treść codziennie po 8-10 godz. przez nawet kilkadziesiąt tygodni. Do takiego trybu pracy OLED faktycznie może nie być najlepszym wyborem. Przed zakupem telewizora OLED warto sprawdzić warunki gwarancji producenta, ponieważ w wielu przypadkach obejmuje ona wypalenia.

Główną wadą telewizorów OLED jest ich cena. Są one droższe niż wyświetlacze LCD oraz QLED podstawowej klasy. Dotyczy to szczególnie dużych przekątnych, większych niż 65 cali. Jednak oferta na rynku stale się rozrasta i możemy spodziewać się, że w miarę rozwoju technologii ceny OLED-ów będą spadać.

Jedną z wad ekranów OLED był ubogi wybór rozmiarów, zwłaszcza tych mniejszych. Jednak mankament ten odszedł już w niepamięć. Od tego roku na rynku pojawiły się nawet 42-calowe telewizory OLED, idealne do mniejszych pomieszczeń, a nawet jako monitory. Inne dostępne przekątne to 48, 55, 65, 77, 83 oraz 97 cali. Z tak bogatej oferty z pewnością każdy wybierze odpowiadający mu wariant.

Wiedząc, co to jest OLED, możesz zastanawiać się, czym są ekrany OLED Evo. Z pewnością podczas zakupy nowego telewizora spotkasz się z takim określeniem. To nowa generacja matryc OLED, oferowana przez firmę LG, jest stosowana w telewizorach z serii C oraz G. Największym wyróżnikiem ekranów OLED Evo jest funkcja Brightness Booster, która zwiększa luminancję nawet o 20 proc. względem poprzedniej generacji matryc OLED. To oznacza bardziej wyrazisty obraz zwłaszcza w nasłonecznionych pomieszczeniach i podczas oglądania treści HDR. Są więc świetnym wyborem dla graczy czy miłośników kina domowego.

Stojąc przed zakupem telewizora z pewnością będziesz zastanawiał się OLED czy QLED, która z technologii jest lepsza? Tym czasem są one po prostu inne i dużo zależy od Twoich upodobań. Choć ekrany QLED wykorzystują technikę LCD, to szereg ulepszeń sprawia, że oferują one bardzo dobrą jakość obrazu. Ich główną przewagą nad wyświetlaczami OLED, jest możliwość zastosowania bardzo wydajnego systemu podświetlenia oraz uzyskanie jasności nawet na poziomie 2000 nitów w trybie HDR. To sprawia, że świetnie radzą sobie z odtwarzaniem takich treści. Oprócz tego duża jasność jest zaletą, jeśli masz np. nasłoneczniony salon i często oglądasz telewizję w ciągu dnia. Obraz będzie wyraźniejszy, a warstwy antyrefleksyjne zapobiegają powstawaniu odbić. Oprócz tego telewizory QLED z podświetleniem krawędziowym i bezpośrednim strefowym są zazwyczaj tańsze niż odbiorniki OLED. Dlatego wybierając je możesz zaoszczędzić lub kupić większy TV w określonej cenie.

Czy to oznacza, że OLED nie nadaje się do nasłonecznionych pomieszczeń i ma słabe efekty HDR? Nic z tych rzeczy. Sama specyfika matrycy OLED, czyli jej nieskończony kontrast, sprawia, że odbiór efektów HDR może być nawet lepszy niż na ekranie QLED, zwłaszcza w zaciemnionym pomieszczeniu. W końcu HDR, powinien przede wszystkim zaprezentować detale w ciemnych oraz jasnych partiach obrazu jednocześnie, a z tym OLED radzi sobie doskonale ze względu na to, że źródłem światła są same piksele. Oprócz tego najnowsza generacja paneli, czyli wspomniane OLED Evo, osiąga jasność na poziomie nawet ponad 800 nitów, co jest wynikiem, którego nie powstydziłyby się dobre telewizory QLED.

Technologia OLED jest stale rozwijana. W tym roku na rynku debiutują odbiorniki nowej generacji, wykorzystujące panele QD-OLED. Znajdą się one w ofercie firm Samsung (model S95) oraz Sony (model A95K). Do warstwy niebieskich diod organicznych, będących standardem w OLED, dodano kolejną warstwę z kropkami kwantowymi. Zaletą tego rozwiązania jest połączenie najlepszych cech ekranów QLED – szerokiej palety barw oraz OLED – nieskończonego kontrastu. Dzięki temu kolory i ich odcienie prezentują się niezwykle naturalnie i realistycznie. Ekrany QD-OLED mogą również osiągać większą jasność w trybach SDR oraz HDR. Póki co jednak odbiorniki będą dostępne w ograniczonej liczbie rozmiarów o przekątnej 55 oraz 65 cali.

Choć na rynku dominują telewizory 4K, to ekrany OLED 8K są już teraźniejszością i znajdziemy je w ofercie firmy LG. To wyświetlacze przeznaczone dla miłośników absolutnie topowej jakości obrazu. Zalety rozdzielczości 8K dostrzeżemy przede wszystkim przy dużych przekątnych – 65 cali lub większych. Warto dodać, że wg statystyk kupujemy coraz większe telewizory, dlatego ich rozwój w tym kierunku jest jak najbardziej naturalny. Dzięki większej liczbie pikseli, która przy 8K wynosi 33 mln, obraz jest niezwykle wyraźny i szczegółowy, a przez to nabiera realizmu oraz głębi. Pojedyncze piksele są praktycznie niewidoczne dla ludzkiego oka.

Wiedząc, co to jest OLED, możemy spokojnie przystąpić do wyboru odpowiedniego telewizora. Kupno konkretnego modelu powinieneś uzależnić od treści, które zazwyczaj oglądasz. Do codziennego korzystania z telewizji cyfrowej w zupełności wystarczający będzie podstawowy telewizor OLED z 60 Hz matrycą. Modele takie są dostępne w całkiem przystępnych cenach jak na tę technologię, a będziesz już mógł posmakować wyjątkowego kontrastu. Dodatkowo, jeśli korzystasz z serwisów streamingowych, to wieczorne seanse umilą Ci całkiem dobrej jakości efekty HDR.

Telewizor OLED do sportu jest bardzo dobrym wyborem ze względu na krótki czas reakcji i szerokie kąty patrzenia. Jeśli poszukujesz takiego odbiornika, to warto zainteresować się modelami wyposażonymi w 120 Hz matrycę. Większa częstotliwość odświeżania skutkuje lepszą płynnością ruchu i pozwala eliminować uciążliwe smużenie. W sporcie dynamicznych scen nie brakuje, dlatego 120 Hz matryca jest obowiązkowa.

Gracze i miłośnicy kina domowego mają w zasadzie tylko jeden wybór, czyli telewizory OLED z panelami drugiej generacji – OLED Evo. Oferują one częstotliwość odświeżania na poziomie 120 Hz oraz zwiększoną jasność. Dzięki temu zarówno w grach jak i filmach będziesz mógł cieszyć się świetnym kontrastem, wyjątkowymi efektami HDR i płynną animacją. OLED Evo sprawdzą się również dobrze w nasłonecznionych pomieszczeniach.

To, ile cali powinien mieć Twój telewizor OLED, zależy przede wszystkim od miejsca, w którym będziesz go użytkował. Oferta przekątnych jest duża i zamyka się w przedziale od 42 do 97 cali. Obecnie najczęściej wybieranym rozmiarem jest 55 cali. Na ekranie o takiej przekątnej bez problemu dostrzeżesz niuanse i efekty, jakie przynosi standard Ultra HD. Pamiętaj jednak, że telewizor kupujemy na dłużej, a do dobrego szybko się przyzwyczajamy. Dotyczy to także dużych ekranów. Jeśli planowałeś zakup modelu 55-calowego, jednak masz miejsce na 65 cali, to zawsze warto rozważyć wybór odbiornika o rozmiar większego. Płaska konstrukcja sprawia, że nowoczesne telewizory nie dominują w pomieszczeniach i mogą niemal przylegać do ściany. Tym samym ekran nie będzie Cię przytłaczał i bardzo szybko do niego przywykniesz. Z kolei wszelkie szczegóły obrazu, które przynosi technologia Ultra HD, lepiej widać na większym telewizorze.