Tuner – co to jest? Rodzaje tunerów

Poradniki Eksperta

W czasach, w których telewizja rozwija się z zawrotną prędkością, coraz trudniej nadążyć za wszystkimi nowinkami i zmianami. Wiele osób czuje się przez to zagubiona, nie wiedząc, w jaki sposób mogą oglądać swoje ulubione programy telewizyjne. Ostatnie kilka lat było szczególnie intensywne, a na horyzoncie pojawiła się kolejna duża zmiana w zasadach odbierania cyfrowej telewizji naziemnej. Rozwiązaniem większości naszych problemów z tym związanych jest jedno małe, niepozorne, ale wyjątkowo skuteczne urządzenie – tuner.

Tuner to najprościej mówiąc urządzenie, które przekształca odbierany sygnał w taki sposób, aby telewizor mógł wyświetlać obraz i dźwięk. Istnieje wiele rodzajów tunerów, które działają z innymi niż telewizor urządzeniami, ale zasada ich działania jest dokładnie taka sama.

Tuner pojawił się pierwszy raz w latach 50. ubiegłego wieku i służył głównie jako część radia. Szybko stał się popularny również jako urządzenie do odbierania sygnału telewizji naziemnej. Przez długie lata technologia ta była rozwijana, głównie w Stanach Zjednoczonych, gdzie szybko znalazła zastosowanie głównie w telewizji kablowej. Tuner służył wówczas jako niezbędny element systemu odbioru tej telewizji w domach milionów amerykanów, którzy korzystali z płatnej rozrywki. W międzyczasie rozpoczęły się pierwsze testy telewizji cyfrowej i satelitarnej, gdzie tunery stały się kluczowym elementem całej infrastruktury.

Na przełomie lat 80. i 90. powstał prawdziwy boom na oglądanie telewizji satelitarnej i kablowej, co znacznie przyśpieszyło rozwój, a co za tym idzie - usprawnienie działania tunerów. Ostatnie lata pokazały jednak, że jest to melodia przeszłości i powoli cała rozrywka związana z programami rozrywkowymi przenosi się do Internetu. Ci ciekawe, również i w tym przypadku mamy często do czynienia z tunerami, które pozwalają na odbiór telewizji na naszych komputerach, tabletach, a nawet smartfonach. Wszystkie z tych urządzeń posiadają wbudowane mini tunery, które pozwalają na cieszenie się telewizją bez potrzeby posiadania klasycznego odbiornika. Wciąż bardzo popularna jest telewizja naziemna i tzw. kablówka.

Telewizja cyfrowa przeszła w 2013 roku ogromną rewolucję, zmieniając sygnał nadawania z analogowego na cyfrowy. Spora liczba osób musiała wówczas zmienić swój stary i wysłużony sprzęt na coś nowego, a niektórzy szczęśliwi posiadacze nowszych odbiorników zakupili tunery, które pozwoliły im na odbiór telewizji cyfrowej bez potrzeby zakupienia urządzeń przystosowanych do jej odbioru. Kolejna rewolucja czeka nas już w pierwszej połowie 2022 roku, kiedy to w naszym kraju zostanie wprowadzony zupełnie nowy standard nadawania naziemnej telewizji cyfrowej. Na chwilę obecną korzystamy z sygnału DVB-T, który zostanie zastąpiony przez sygnał DVB-T2 Hevc. Dzieje się tak dlatego, że na terenie Unii Europejskiej postanowiono ułatwić rozwój technologii 5G. Nie byłoby to możliwe bez zmian w sposobie przesyłania sygnału cyfrowego.

Proces ten nazywa się refarmingiem i ma na celu zwolnienie konkretnego pasma częstotliwości właśnie dla sieci 5G. Dla przeciętnego użytkownika telewizji oznacza to kolejne zmiany w sposobie odbierania sygnału w domu, przez posiadane przez niego urządzenie. Wiele osób wciąż posiada telewizory pamiętające jeszcze zmianę sygnału z roku 2013, co może przysporzyć nieco kłopotu. Jeśli nie planujemy zakupu zupełnie nowego telewizora, pozostaje nam zmiana tunera na nowszy, taki, który zapewni nam możliwość odbioru nowego standardu, jakim jest DVB-T2.

Wiele nowych telewizorów obecnych na rynku posiada już wbudowane tunery, które od razu po podłączeniu przekształcają odbierany przez antenę sygnał na obraz i dźwięk. Należy pamiętać o tym, że antena jest absolutnie konieczna do odbierania sygnału cyfrowej telewizji naziemnej. Jeśli taką posiadamy, nie powinna nas martwić nadchodząca zmiana standardu na DVB-T2, ponieważ większość modeli anten poradzi sobie z odbiorem bez problemu. Jeśli jednak nie posiadamy anteny, ponieważ dopiero co się przeprowadziliśmy do nowego miejsca zamieszkania, mamy dwie opcje. Pierwszą z nich jest kupno i zainstalowanie zewnętrznej anteny.

Drugą jest natomiast kupno anteny pokojowej, która nie wymaga instalacji na zewnątrz budynku. To, które rozwiązanie wybierzemy, zależy wyłącznie od naszych preferencji, jednak trzeba tutaj zaznaczyć, że anteny zewnętrzne cechują się lepszym odbiorem sygnału i większym zasięgiem. Zdecydowana większość poradzi sobie bez problemu z nowym standardem DVB-T2, telewizją kablową, a nawet satelitarną. Czym różnią się tunery między sobą, co to oznacza, że są przystosowane do różnych rodzajów odbieranego sygnału?

Tak, jak wspomnieliśmy przed chwilą, tuner cyfrowej telewizji naziemnej służy do odbioru sygnału w standardzie DVB-T, a niedługo DVB-T2. Zmiana ta nastąpi na terenie całego kraju, a także całej Unii Europejskiej. Obecnie jakość nadawanych programów w DVB-T ogranicza się do SD (720p), a tylko nieliczne dawane są w HD (1080p). Po zamianach większość programów odbierzemy w HD, Ultra HD, a nawet 4K. Tuner pozwala również na przeglądanie informacji dotyczących konkretnych programów stacji, w tym planowane emisje oraz godzinę i datę ich wyświetlania. Niektóre tunery posiadają wbudowaną pamięć wewnętrzną, która może służyć jako dysk, na którym nagramy ulubiony program podczas naszej nieobecności w domu. Jeszcze inne modele oferują nagrywanie w czasie rzeczywistym, co w praktyce pozwala na cofnięcie programu o kilka sekund, jeśli przegapiliśmy jakiś moment np. filmu lub gdy chcemy jeszcze raz upewnić się, że dobrze zrozumieliśmy słyszane informacje.

Musimy jednak pamiętać, że w przypadku nagrywania programów na dysku, ma on swoją ograniczoną pojemność, dlatego warto kontrolować, co się na nim znajduje. W przypadku zapełnionego miejsca na dane nie będziemy w stanie nagrać kolejnego programu, co może być kłopotliwe, jeśli o tym zapomnimy i nie będzie nas wtedy w domu. Nie mniej przydatną funkcją tunera telewizyjnego, jest możliwość podłączenia do niego pendrive'a, z którego następnie możemy wyświetlić na ekranie naszego telewizora zdjęcia i filmy z wakacji, uroczystości rodzinnych, lub cokolwiek, na co mamy aktualnie ochotę.

Ten rodzaj tunera działa niemal dokładnie tak samo, jak tuner cyfrowej telewizji naziemnej. Różnica polega na tym, że aby mógł zadziałać, potrzebuje specjalnej karty autoryzacyjnej. Otrzymamy ją w momencie podpisania umowy z operatorem kablówki. Wystarczy wsunąć ją w odpowiednie miejsce i będziemy mogli cieszyć się telewizją. Tunery do odbioru kablówki nie różnią się w żaden sposób od innych modeli przystosowanych do telewizji naziemnej czy satelitarnej. Wiele z nich posiada podobne funkcje, jak nagrywanie na dysku, TimeShift, a także odtwarzanie plików z dysków USB.

W przypadku tego tunera sprawa nie jest już taka prosta, ale nie jest też specjalnie skomplikowana. Podobnie jak w przypadku tunera telewizji kablowej, aby móc odbierać programy nadawane satelitarnie, potrzebować będziemy specjalnej karty, którą otrzymamy od dostawcy usług, z którym podpisaliśmy umowę. Należy ją umieścić w miejscu przeznaczenia w tunerze. Ten rodzaj urządzenia, do którego włożyliśmy właśnie naszą kartę, odbiera sygnał, otrzymany uprzednio z anteny, którą musimy zamontować na zewnątrz naszego domu lub mieszkania. Jej montażem mogą zająć się wyszkoleni pracownicy, którzy zaprogramują również odpowiednio tuner i telewizor. Telewizja satelitarna oferuje bardzo dobrą jakość zarówno obrazu jak i dźwięku, a także mnogość programów, których nie oferuje żadna inna platforma w kraju.

Coraz więcej osób decyduje się na oglądanie telewizji za pośrednictwem komputera, laptopa, tabletu, a nawet telefonu komórkowego. Jest to o tyle wygodne rozwiązanie, że pozwala nam na sporą oszczędność, przez rezygnację z kupna telewizora. Zdecydowana większość urządzeń mobilnych posiada wbudowany tuner, ale jeśli nasze urządzenie takowego nie posiada, możemy zakupić jeden z rodzajów dostępnych na rynku. Dla komputerów stacjonarnych najlepszym rozwiązaniem będzie karta telewizyjna, którą instaluje się podobnie jak np. kartę dźwiękową czy graficzną. Jeśli nie chcemy fizycznie ingerować w układy komputera, możemy zakupić tuner USB. W zestawie, poza tunerem, znajdziemy również antenę. Co ciekawe, to małe urządzenie posiada wszystkie funkcje normalnego tunera, jak wbudowany dysk, funkcję TimeShift, a także teletekst.

Tunery nie służą jedynie do odbierania sygnału telewizyjnego. Wszystkie wspomniane powyżej rodzaje tych urządzeń mogą bez problemu zamienić nasz telewizor w radio, pozwalając nam na odbiór zakresu fal FM, DAB, VHF i UHF.

Skoro wiemy już, jakie są rodzaje tunerów telewizyjnych, warto dowiedzieć się, w jaki sposób należy je podłączyć do telewizora i co nam będzie do tego potrzebne. Ogromna większość modeli tunerów dostępnych obecnie na naszym rynku została skonstruowana w taki sposób, aby przysporzyć jak najmniej kłopotu nawet mało obeznanym w zagadnieniach technicznych osobom. Cały proces sprowadza się tak naprawdę do podłączenia kilku kabli. Na samym początku powinniśmy zorientować się, gdzie w pomieszczeniu znajduje się wyjście gniazda naszej anteny i tam właśnie ustawić tuner. Nie powinno to być problematyczne, jeśli korzystaliśmy wcześniej z telewizji w naszym domu. Kabel anteny należy podłączyć do odpowiedniego gniazda, a kabel zasilający wpiąć do sieci i podobnie jak w przypadku anteny, odszukać odpowiadający mu port w obudowie tunera.

Większość tunerów korzysta z kabli HDMI do transmisji sygnału z tunera do telewizora głównie dlatego, że gwarantuje to najlepszą jakość. Po połączeniu tunera z telewizorem przy pomocy kabla HDMI wszystko powinno działać i będziemy mogli cieszyć się telewizją wysokiej jakości.