Jaka bateria do roweru elektrycznego?

Poradniki Eksperta

Rowery elektryczne zdobywają coraz większą popularność u osób praktycznie w każdym wieku. Dla osób starszych, to dobry sposób na powrót do umiarkowanej aktywności sportowej, a także rodzaj rehabilitacji. Nie wszystkie osoby w podeszłym wieku mają siłę wsiąść na rower i na nim pojechać. Dzięki elektrycznemu wspomaganiu, Ci, którzy wcześniej nie odważyli się jeździć, mogą teraz zacząć, zaś osoby sprawniejsze fizycznie, które nie mają większych problemów z jazdą na rowerze, dzięki wspomaganiu elektrycznemu mogą pokonać znacznie dłuższe dystanse lub wjechać w teren, który był dotychczas dla nich niedostępny. Nieważne od wieku, wszyscy dzięki rowerowi w wersji elektrycznej mogą pokonać swoje bariery. To również ciekawa alternatywa dla komunikacji miejskiej i sposób na dojazdy do szkoły lub pracy. Nie stoimy w korkach i jesteśmy niezależni czasowo od autobusów i tramwajów. Jedynym ograniczeniem w przypadku e-roweru jest odległość, jaką mamy zamiar pokonać. Od niej oraz od mocy wspomagania zależy, ile kilometrów przejedziemy. Jaka bateria do roweru elektrycznego będzie odpowiednia? Jak dopasować baterię do naszego roweru i długości tras przez nas używanych?

Baterie w rowerze elektrycznym to jeden z trzech głównych elementów roweru elektrycznego. Poza nią, aby rower stał się „elektrykiem”, potrzebujemy jeszcze silnika oraz komputera, który tym wszystkim będzie zarządzał. Bez żadnego z tych elementów, e-bike nie istnieje, ale wydawać się może, że od baterii zależy najwięcej. Dostarcza ona bowiem energię do silnika, dzięki czemu możemy dojechać tam, gdzie chcemy, bez nadmiernego wysiłku i zmęczenia.

Baterie do „elektryków” występują w kilku wersjach napięcia, mają różną pojemność i kształt. Najczęściej spotykamy baterie o napięciach 12V, 24V, 36V i 48V. Pojemność i kształt są od siebie w pewnym stopniu uzależnione. Im większa pojemność, tym większa bateria, którą gdzieś trzeba umieścić. Pod tym względem rozróżniamy następujące baterie: wbudowane w ramę roweru, montowane na tylnej części ramy, w miejscu bidonu oraz na tylnym bagażniku.

Rowery od razu kupione w wersji elektrycznej, zazwyczaj posiadają baterię typu intube, czyli wbudowaną w ramę roweru. Tu za dużo zmienić nie możemy. Ograniczeni jesteśmy systemem montażu oraz rozwiązaniami, jakie zastosował producent roweru. To, jaka bateria do roweru elektrycznego będzie najlepsza, muszą zdecydować osoby, które same zabierają się za konwersję roweru na elektryczny i mają możliwość wyboru miejsca instalacji baterii.

Na co dzień mamy do czynienia z wieloma rodzajami baterii. Niestety nie wszystkie ich rodzaje, które są używane w przedmiotach codziennego użytku, nadają się do rowerów. Chociaż rower wydaje się prostym urządzeniem, to już warunki, w jakich się porusza, stawiają bateriom dużo wymagań. Muszą być one odporne na wstrząsy, cechować się dużą wydajnością i żywotnością. Z trudnymi dla akumulatorów warunkami, najlepiej radzą sobie modele litowo-jonowe, których kolejnym plusem jest dobre znoszenie długiego okresu nieużywania. Często odstawiamy przecież rower na okres zimowy i wyciągamy go dopiero na wiosnę.

Ważnym parametrem jest też liczba cykli ładowania: 1 000 cykli to obecnie norma, przy czym po jej przekroczeniu bateria w dalszym ciągu działa.

Kolejnym ważnym parametrem jest pojemność akumulatora, która ściśle jest powiązana z jego masą. Im większa pojemność, tym większa masa. Często spotykane w rowerach akumulatory, mają pojemność około 500 Wh, a to przekłada się na wagę roweru większą o około 3 kilogramy. Akumulator o takiej pojemności w trybie jazdy eco, czyli z najmniejszym wspomaganiem, podczas jazdy po płaskim terenie pozwala na przejechanie ponad 100 kilometrów. Jest to dosyć optymalna wielkość, nieobciążająca znacznie roweru i jednocześnie oferująca przyzwoity zasięg. Dlatego jest to konfiguracja stosowana przez wielu producentów rowerów elektrycznych.

Jeżeli chcielibyśmy mieć większy zasięg, musimy pogodzić się z większą masą roweru. Ile waży rower elektryczny? O ile ogólnie lekkie elektryczne rowery górskie czy elektryczne rowery szosowe z napędem elektrycznym będą ważyły około 12-15 kilogramów, to waga roweru miejskiego dodatkowo wyposażonego w błotniki, lampkę i bagażnik, osiągnie nawet 20 kilogramów. Należy zastanowić się też, gdzie będziemy przechowywać taki rower. Jeśli trzeba go znieść do piwnicy lub wnieść do mieszkania na piętrze, musimy liczyć się z dźwiganiem dość znaczącego ciężaru.

Ponieważ w e-bike’u używany jest ten sam rodzaj baterii, co chociażby w telefonach, zasady ich ładowania są te same. Nie czekamy, aż rozładuje się do zera. Całkowite rozładowywanie zmniejsza trwałość ogniw litowo-jonowych. Najlepiej podłączać ją więc do ładowania najpóźniej wtedy, gdy poziom baterii spadnie do 15-20 proc. Tego typu bateriom nie szkodzi częściowe, wielokrotne ładowanie, a wręcz przeciwnie, lepiej robić to częściej, lecz krócej. Regularne ładowanie do 100 proc. również zmniejsza żywotność ogniwa, więc najlepiej odłączać ładowarkę, gdy poziom baterii wynosi 80-95 proc. Podłączanie roweru do ładowania na całą noc, kiedy to po częściowym rozładowaniu ponownie jest doładowywany do 100 proc., także nie jest dobrym pomysłem.

Nie oznacza to, że musimy całkowicie zrezygnować z rozładowywania baterii do zera i ładowania jej do pełna. Czasami zdarzy się, że zużyjemy cały zapas energii, jak i będziemy wiedzieli, że pełen zasób akumulatora będzie nam potrzebny.

Nie warto jednak zostawiać rozładowanego akumulatora na dłuższy czas, na przykład w okresie zimowym, kiedy nie używamy naszego jednośladu. Przechowywanie pojazdu z rozładowaną baterią, może bowiem doprowadzić do jej uszkodzenia, więc warto wcześniej zadbać, aby była naładowana do co najmniej 50 proc. Wskazane jest też używanie oryginalnej ładowarki producenta, która jest idealnie dopasowana do danego modelu baterii.

Żywotność akumulatora dobrze jest sprawdzić każdorazowo po długim okresie przerwy w korzystaniu z e-bike'a, np. po sezonie zimowym. Możemy to także robić co jakiś czas profilaktycznie lub gdy zauważymy, że jego pojemność spadła. Sprawdzanie żywotności baterii w rowerze, możemy przeprowadzić na kilka sposobów. Aplikacja producenta, zainstalowana na smartfonie, pozwoli najłatwiej sprawdzić stan baterii, a także liczbę cykli ładowań i wiele innych parametrów. Możemy to też zrobić sami za pomocą woltomierza. Najpierw powinniśmy naładować baterię, po czym zmierzyć jej napięcie pod obciążeniem oraz jałowe. Następnie należy odłożyć ją na co najmniej 2 tygodnie i ponownie dokonać tych samych pomiarów. W ten sposób sprawdzimy, czy nieużywana bateria traci swoje parametry. Są też specjalne mierniki dedykowane do testowania baterii, które sprawdzają jej stan i dają wynik od razu po jego podłączeniu.

Zastanawiając się, jaka bateria do roweru elektrycznego w naszym przypadku będzie optymalna, powinniśmy więc wziąć pod uwagę kilka czynników. Przede wszystkim to, ile kilometrów dziennie chcemy pokonywać naszym jednośladem i dodać do tego lekki zapas. Jeśli będziemy sami modernizowali rower do wersji elektrycznej, warto zaplanować możliwości i sposób montażu najcięższych elementów, czyli silnika i baterii tak, aby równomiernie obciążyć nimi rower. Należy wybrać rozwiązanie optymalne, które spowoduje, że rower nie będzie zbyt ciężki i dojedziemy nim do celu, a w ostateczności damy radę przejechać parę kilometrów bez wspomagania.